Download hele richtlijn
-
Kinderen, palliatieve zorg voor
- Inleiding
-
Algemene aanbevelingen
- Organisatie van zorg
- Advance Care Planning & gezamenlijke besluitvorming
- Psychosociale zorg
- Zorg bij verlies en rouw
-
Juridische aspecten van besluitvorming
-
Symptomen
- Angst en Depressie
- Delier
- Dyspneu
- Hematologische verschijnselen
- Hoesten
- Huidklachten
- Misselijkheid en Braken
- Neurologische symptomen
- Pijn
- Reutelen
- Vermoeidheid
-
Refractaire symptomen
- Palliatieve sedatie
- Vocht en/of voeding onthouding
-
Bijlagen
Reutelen
Adviezen voor reutelen in de palliatieve fase
De overwegingen en aanbevelingen zijn geformuleerd op grond van ervaringen van experts.
In de niet terminale maar palliatieve fase komt reutelen, ook wel rochelen genoemd, veel voor. Reutelen is over het algemeen een gevolg van slijmstase. Slijmstase kan meerdere oorzaken hebben. Het is een veel voorkomend symptoom derhalve een paar adviezen die kunnen worden overwogen.
Adviezen bij slijmstase door slikproblemen of onvoldoende (bewuste) slikfunctie:
- Evalueer de kwaliteit van de slik en ondersteun slikken waar mogelijk. Betrek een hierbij een logopediste (zie: hoesten, behandeling van oorzaak).
- Slikproblemen en drooling kunnen indicatie zijn voor medicamenteuze interventies om de speekselproductie te beïnvloeden. Dit moet echter zorgvuldig overwogen worden gezien de bijwerkingen en mogelijke risico’s die verbonden zijn aan verder indikken van speeksel of het slijm verdunnen (zie: hoesten, behandeling van oorzaak).
- Overweeg sondevoeding of het langzamer en continu laten inlopen van de sondevoeding om de kans op reflux en aspiratie te verminderen, zeker bij kinderen met slikproblemen (zie: hoesten, behandeling van oorzaak).
Adviezen bij slijmstase door onvoldoende effectieve hoest:
- Overweeg toepassen (kinder)fysiotherapeutische technieken voor sputum-evacuatie onder begeleiding van een (kinder)fysiotherapeut (zie aanbevelingen bij: hoesten, niet-medicamenteuze behandeling, fysiotherapeutische technieken).
Overige adviezen:
- Overweeg andere differentiaaldiagnosen zoals gastroesofageale reflux, aspiratie en pneumonie die ook ten grondslag kunnen liggen aan reutelen (zie aanbevelingen bij: hoesten, behandeling van oorzaak).
- Overleg met paramedici en laagdrempelig met een kinderarts/kinderneuroloog/ AVG-arts of EAA-arts over oorzaken en passende en aanvullende behandeladviezen.