Wat willen patiënten: Acht essenties Kwaliteitskader palliatieve zorg

Om zorgverleners handvatten te bieden om het Kwaliteitskader palliatieve zorg in de praktijk te gebruiken zijn de belangrijkste wensen en doelen van de patiënt in de palliatieve fase met behulp van onderzoek gedefinieerd. 

Op basis van deze wensen zijn acht essenties geformuleerd, die de toepassing van het kwaliteitskader concretiseren. Door daar invulling aan te geven, wordt optimaal aandacht geschonken aan de belangrijkste waarden, wensen en behoeften van patiënten.
 

Markering

Om ervoor te zorgen dat de waarden, wensen en behoeften van de patiënt bekend zijn, is het van belang de start van de palliatieve fase, en daarmee van de palliatieve zorg, te markeren. Hiervoor stelt de behandelend arts zichzelf de zogenoemde surprise question: ‘Zou het mij verbazen als deze patiënt binnen een jaar zou overlijden?’ Als het de professional niet verbaast, is dat een signaal om bijtijds met de patiënt in gesprek te gaan over zijn vooruitzichten en wensen voor verdere behandeling, begeleiding en zorg. Je vindt meer informatie over markering op de themapagina Markering.
 

Gezamenlijke besluitvorming

Om elke patiënt passende regie over zijn ziekte en zijn zorg te kunnen bieden en samen af te wegen welke waarden, wensen en behoeften van de patiënt en diens naasten prioriteit hebben, haalbaar en uitvoerbaar zijn, dient er sprake te zijn van gezamenlijke besluitvorming. Je vindt meer informatie over gezamelijke besluitvorming op de themapagina Gezamelijke besluitvorming.
 

Proactieve zorgplanning

Om ook in de toekomst zorg passend bij de waarden, wensen en behoeften van de patiënt en diens naasten te kunnen leveren is het proces van vooruit denken, plannen en organiseren van belang. Meer informatie over, en hulmiddelen voor proactieve zorgplanning vind je op de themapagina Proactieve zorgplanning.
 

Individueel zorgplan

Om eigen regie en zelfmanagement voor de patiënt te behouden of te vergroten, worden de tussen de patiënt en de zorgverleners gemaakte afspraken over de zorg in het individueel zorgplan vastgelegd. Een (digitaal) individueel zorgplan helpt de patiënt bij het verwerven van kennis over zijn ziekte of kwetsbaarheid en stelt hem beter in staat mee te beslissen over het te volgen beleid en de behandeling. Je vindt meer informatie over het individueel zorgplan op de themapagina Individueel zorgplan.
 

Coördinatie en continuïteit

Om te kunnen sterven op de plek van voorkeur met passende zorg, horen de betrokken zorgverleners en vrijwilligers rondom de patiënt de zorg goed te coördineren en de continuïteit te waarborgen. Je vindt meer informatie over het coördinatie en continuïteit (en ondersteuning hierbij) op de themapagina Coördinatie en continuïteit.
 

Deskundigheid

Om passende ondersteuning bij klachten op fysiek, psychologisch, sociaal en spiritueel gebied te kunnen geven, is deskundigheid rond symptoombestrijding op deze vier domeinen vereist. Je vindt meer informatie over onderwijs en opleiden rondom palliatieve zorg op het Onderwijsplatform palliatieve zorg.
 

Effectieve communicatie

Voor de juiste inzet van deskundigheid in de palliatieve zorg is het nodig dat zorgverleners regelmatig complexe gesprekken voeren en dienen ze te beschikken over zeer goede communicatievaardigheden (gezamenlijke besluitvorming, proactieve zorgplanning à effectieve communicatie). Je vindt meer informatie over, en hulpmiddelen voor effectieve communicatie op de themapagina Effectieve communicatie.
 

Persoonlijke balans

Om die goede zorg te kunnen blijven leveren dienen zorgverleners en vrijwilligers zich bewust te zijn van de emotionele impact die het leveren van palliatieve zorg op henzelf kan hebben. Zij reflecteren op hun eigen handelen en hebben oog voor hun persoonlijke balans. Zij dragen daarin zorg voor zichzelf en hun collega’s. Persoonlijke balans werd bij de totstandkoming van het kwaliteitskader als een belangrijk thema benoemd en is dan ook opgenomen in het domein Kernwaarden en principes. Je vindt meer informatie over, en hulpmiddelen voor persoonlijke balans op de themapagina Persoonlijke balans.