Interdisciplinaire zorg
Met interdisciplinaire zorg kunnen mensen in de palliatieve fase de best passende zorg verwachten. Voor dit doel werken alle disciplines methodisch samen op basis van de waarden, wensen en behoeften van de patiënt en naasten op fysiek, psychisch, sociaal en spiritueel gebied. Door deze gezamenlijke benadering en de kennis en betrokkenheid van zorgverleners worden alle actuele en potentiële vragen rondom een patiënt beter behandeld en kan meer bereikt worden.
Wat is interdisciplinaire samenwerking?
In de palliatieve fase is het belangrijk dat zorgverleners van meerdere disciplines interdisciplinair samenwerken.
Bij interdisciplinair samenwerken formuleren de zorgverleners van verschillende disciplines samen met de patiënt en naasten een gezamenlijk doel. Betrokken zorgverleners zien elkaars kwaliteiten en perspectieven als aanvullend en waardevol en benutten dit om het gezamenlijke doel te bereiken. Op deze manier kunnen zij de patiënt en zijn zorgvragen multidimensioneel benaderen. Interdisciplinaire samenwerking gaat daarmee verder dan multidisciplinaire samenwerking, waar elke discipline probeert de eigen doelstellingen te realiseren.
Wie is betrokken bij interdisciplinaire samenwerking?
In nauwe samenwerking met de patiënt en naasten wordt een persoonlijk en dynamisch team van zorgverleners en vrijwilligers gevormd dat op ieder moment beschikbaar is. Dit team werkt op basis van het individueel zorgplan, met de regiebehandelaar als verbindende schakel.
De regiebehandelaar
- Is eerste aanspreekpunt voor de patiënt, naasten en alle betrokken zorgverleners.
- Zorgt dat het proactieve zorgplan tot stand komt, wordt bijgesteld en nageleefd.
- Zorgt voor adequate informatie-uitwisseling en interdisciplinaire afstemming.
- Zorgt voor een heldere taakverdeling, coördinatie en continuïteit van zorg.
Verantwoording aanpassing term ‘centrale zorgverlener’ naar ‘regiebehandelaar’
Het huidige Kwaliteitskader spreekt over hoofdbehandelaar en centrale zorgverlener. Hierbij werd gesteld dat de hoofdbehandelaar in principe de centrale zorgverlener is, tenzij deze de taken delegeert aan een ander teamlid.
Voor die tijd werd de hoofdbehandelaar gezien als eindverantwoordelijk voor de behandeling van een patiënt. Vanwege de toegenomen complexiteit van de zorg, is meer flexibiliteit nodig.
Wanneer meerdere zorgverleners betrokken zijn bij de behandeling van een patiënt, heeft elke zorgverlener een eigen professionele verantwoordelijkheid. Zij stemmen onderling af wie de regiebehandelaar is.
Omdat de taken en verantwoordelijkheden van de regiebehandelaar grotendeels overeenkomen met die van de centrale zorgverlener uit het Kwaliteitskader, spreken we op deze praatplaat niet meer over centrale zorgverlener maar over regiebehandelaar. Naar verwachting zal het Kwaliteitskader hier binnenkort op aangepast worden.
Meer informatie
Handreiking Verantwoordelijkheidsverdeling bij samenwerking in de zorg (venvn.nl)
Waarom is interdisciplinaire zorg belangrijk?
Interdisciplinaire zorg is belangrijk omdat zorgverleners van verschillende disciplines samenwerken om de patiënt zo goed mogelijk te helpen. Ze bundelen hun kennis en werken vanuit een gezamenlijk plan, afgestemd op de waarden, wensen en behoeften van de patiënt. Dit zorgt ervoor dat de zorg optimaal aansluit bij wat de patiënt en naasten belangrijk vinden op fysiek, psychisch, sociaal en spiritueel gebied.
Betrokkenheid van (wisselende) zorgverleners, mantelzorgers en vrijwilligers wordt voortdurend geactualiseerd in het individueel zorgplan. Daarbij worden ook hun taken en verantwoordelijkheden vastgelegd.
Ontdek via PalliaPodcast onder meer de podcast Samenwerken in een multidisciplinair team en luister naar ervaringen van collega's over het onderwerp interdisciplinaire zorg.
Ga aan de slag met interdisciplinaire zorg!
- Overleg als team van betrokken zorgverleners op vaste momenten en zo nodig ad hoc om het welzijn van de patiënt en de zorg te evalueren. Neem hierin de input van de patiënt en naasten mee.
- Leg afspraken vast in het individuele zorgplan van de patiënt en stel dit zo nodig bij.
- Werk volgens de methodiek Palliatief redeneren. Je past deze methode toe voor analyse, en zorgvuldige beoordeling en behandeling van problemen van fysieke, psychische, sociale en spirituele aard. Palliatief redeneren bevordert communicatie en samenwerking tussen zorgverleners.
- Wanneer je als zorgverlener zelf niet aan de waarden, wensen en behoeften van de patiënt en naasten kunt voldoen, betrek dan de in palliatieve zorg gespecialiseerde collega’s. Bijvoorbeeld het Palliatief Team in het ziekenhuis of een consulent van de landelijke telefonische consultatiedienst palliatieve zorg via 088-6051444.
- Vertel de patiënt en naasten dat er voor hen informatie te vinden is op Overpalliatievezorg, bijvoorbeeld over welke zorgverleners er voor hen zijn over welke zorgverleners er voor hen zijn.
- Bespreek je ervaringen met een collega en leer van elkaar.
Palliatieve Zorg Thuis (PaTz)
PaTz is een methodiek om de samenwerking tussen zorgverleners en deskundigheid rond de palliatieve zorg bij patiënten thuis te verbeteren. Huisartsen, (wijk)verpleegkundigen en inhoudelijk deskundigen palliatieve zorg werken lokaal nauw samen in een PaTz groep. Samen brengen ze vroegtijdig patiënten in beeld en anticiperen ze op de zorgbehoefte van de patiënt. Met deze gezamenlijke aanpak neemt de kwaliteit en deskundigheid in de palliatieve zorg thuis toe.De ervaringen van de zorgverleners zelf komen ook aan bod. Op deze manier bouwen zij samen aan de professionele, organisatorische en relationele kwaliteit van de palliatieve zorg.
Lees meer op PaTz methodiek voor de palliatieve zorg thuis.