Staatssecretaris Vicky Maeijer tijdens werkbezoek in Utrecht: 'Mensen die ongeneeslijk ziek zijn moeten op goede palliatieve zorg kunnen rekenen'

Vicky Maeijer, staatssecretaris Langdurige en Maatschappelijke Zorg van het ministerie van VWS, heeft woensdag een werkbezoek afgelegd aan een huisartsenpraktijk in de wijk Hoograven in Utrecht. Daar woonde ze een bijeenkomst van een PaTz-groep bij. In een PaTz-groep bespreken huisartsen en wijkverpleegkundigen samen met een consulent palliatieve zorgde behandeling en begeleiding van patiënten die ongeneeslijk ziek zijn. Ook andere disciplines schuiven hier vaak bij aan, zoals apothekers, vrijwilligers en geestelijk verzorgers. Hierdoor verbetert de palliatieve zorgverlening. 

Maeijer toonde zich onder de indruk van de bijeenkomst, en de manier waarop zorgprofessionals zorg dragen voor hun palliatieve patiënten. 'Het is goed om te zien hoe de breedte van palliatieve zorg en ondersteuning in de praktijk wordt gebracht', zei ze. 'Er wordt goed naar de vier verschillende dimensies gekeken: naar de fysieke, psychische, sociale en spirituele zorgbehoeften.' Gebaseerd op haar eigen ervaring als vrijwilliger in een hospice wilde de staatssecretaris ook graag weten hoe er wordt omgegaan met de wensen voor nazorg van nabestaanden. 

'PaTz-groep betekent winst voor onze patiënten'

Tijdens het werkbezoek besprak de PaTz-groep de lopende casuïstiek. Maeijer kon zo ook de voordelen van de PaTz-methodiek ervaren. “De onderlinge samenwerking binnen onze wijk verloopt er vlotter en beter door, en dat geldt ook voor de inzet van geestelijk verzorgers, een sociaal buurtteam of vrijwilligers”, zei huisarts Simone Zuethoff, één van de deelnemers aan de PaTz-bijeenkomst. 'Ook kunnen we eerder proactieve zorg bieden. Daarmee zijn spoedopnames in het ziekenhuis te voorkomen. Al met al zorgen de bijeenkomsten van de PaTz-groep ervoor dat de kwaliteit van onze palliatieve zorg en ondersteuning verhoogd wordt. Duidelijke winst voor onze patiënten dus.' 

Omdat de landelijke koepel van de PaTz-groepen - Stichting PaTz
- dit jaar 15 jaar bestaat, was er taart voor de PaTz-groep in Utrecht.

Nog geen structurele financiering voor PaTz-groepen 

Nederland telt zo’n 250 PaTz-groepen. De bekostiging van deze vorm van palliatieve zorgverlening is niet structureel geregeld. 'Het is een belemmering dat PaTz-groepen niet de zekerheid van een structurele financiering kennen', zegt Zuethoff.  Een huisartsenorganisatie kan tegenwoordig wel afspraken maken met de zorgverzekeraar om de kosten voor deelname (van alle deelnemers)   aan de PaTz groep vergoed te krijgen. Dat kan bijvoorbeeld op basis van de nu nog experimentele TAPA$ prestaties. Vanuit het Nationaal Programma Palliatieve Zorg II (NPPZ II) wordt daar ondersteuning bij geboden. Zo is er een handreiking en een format-businesscase beschikbaar en worden er webinars gegeven. De Utrechtse PaTz-groepen hebben overigens geen financiering. “Financiering is belangrijk”, onderstreepte Maeijer, “net als de beschikbaarheid van voldoende personeel en de samenwerking tussen professionele zorgverleners en informele steunsystemen, bijvoorbeeld uit het sociaal domein. Dat heeft mijn volle aandacht.'

Noodzaak voor betere digitale gegevensuitwisseling 

Maeijer ervoer tijdens het PaTz-overleg dat zorgverleners soms beperkt worden door de variëteit aan informatiesystemen in de zorg. Daardoor hebben zorgverleners als huisartsen en wijkverpleegkundigen geen inzage in afspraken die bijvoorbeeld door medisch specialisten in ziekenhuizen met patiënten zijn gemaakt. 'Dit beperkt het snel delen van patiëntgegevens, en dit kan een negatief effect hebben op de kwaliteit van de geleverde zorg”, zegt Lydia Ketting, coördinator van de PaTz-groepen in Utrecht-stad. Maeijer wees op het Nationaal Programma Palliatieve Zorg II. In dat overheidsprogramma krijgt een betere digitale gegevensuitwisseling nadrukkelijk de aandacht. “Het is een probleem dat ook buiten de palliatieve zorg speelt”, zei Maeijer. “Er wordt vanuit het Nationaal Programma hard gewerkt aan een oplossing hiervoor. Ik verwacht dat die oplossing in de loop van 2026 praktijk zal worden.' 

Boekje ‘Een kwestie van geluk. Palliatieve zorg doe je samen'

Tijdens het werkbezoek kreeg de staatssecretaris tevens het boekje ‘Een kwestie van geluk. Palliatieve zorg doe je samen’ uitgereikt. In het boekje beschrijven patiënten hoe zij palliatieve zorgverlening ervaren. Hoe goed of slecht die is, lijkt nog vooral af te hangen van geluk. Het boekje is een pleidooi om de samenwerking te verbeteren, zodat het geen kwestie van geluk meer is, maar een kwestie van vertrouwen. Maeijer verwees wat samenwerking betreft naar de brief die ze 14 maart jl. naar de Tweede Kamer stuurde over palliatieve zorgverlening. 'Mensen die ongeneeslijk ziek zijn moeten op deze zorg kunnen rekenen. Een goede samenwerking is daarbij van groot belang. Daar zet ik mij de komende tijd verder voor in.' 

Staatssecretaris Maeijer ontvangt het boekje
'Een kwestie van geluk' uit handen van
netwerkcoördinator Mirjam Velting.