Pilotstudie over tijdige integratie van palliatieve zorg voor patiënten met botmetastasen

Inleiding

Patiënten met botmetastasen worden vaak behandeld met palliatieve radiotherapie vanwege pijnklachten, maar kunnen ook andere zorgbehoeften hebben. Specialistische palliatieve zorg kan ondersteuning bieden bij complexe fysieke symptomen en uitdagingen in het psychosociale en spirituele domein. In deze pilotstudie werd gekeken naar de acceptatie en haalbaarheid van een introductiegesprek met een consulent palliatieve zorg op de afdeling Radiotherapie.

Methodiek

Patiënten verwezen voor palliatieve radiotherapie op botmetastasen kregen bij komst op de afdeling Radiotherapie ook een introductiegesprek met een consulent palliatieve zorg, samen met hun naaste. Tijdens dit gesprek werd de toegevoegde waarde van vroegtijdige palliatieve zorg toegelicht en werden de huidige symptomen van de patiënt besproken. Aan de hand van stellingen op een 5-punts Likert-schaal beoordelen patiënten en naasten de acceptatie van het gesprek en consulenten de haalbaarheid. 

Resultaten

Van december 2022 tot april 2024 werden 50 patiënten gezien voor een introductiegesprek. De mediane leeftijd was 73 jaar (range 24-91), 63% was man en 63% was thuiswonend met partner. Patiënten en naasten waren positief over de kennismaking met palliatieve zorg (89%, 96% resp.), vonden het gesprek niet te vroeg in het ziektetraject (63%, 67%), waren nog niet bekend met het consultteam palliatieve zorg (60%, 67%), weten nu wat het team voor hen kan betekenen (86%, 82%) en zouden graag een vervolggesprek willen (37%, 37%). Redenen om nu geen vervolggesprek te willen waren: geen aanvullende vragen, stelt vragen aan huisarts of behandelend arts, te vroeg in het ziektetraject of ontvangt al ondersteunende zorg. Voor sommige patiënten en naasten was het gesprek confronterend (17%, 11%). De consulenten voelden zich bekwaam (98%) en konden het gesprek uitvoeren zoals gepland (91%). Tijd om het gesprek voor te bereiden en beschikbaarheid van materialen waren soms onvoldoende (15%, 24% resp.).

Conclusie

Een introductiegesprek met een consulent palliatieve zorg ten tijde van palliatieve radiotherapie lijkt voor de consulent een haalbare en voor patiënten met botmetastasen en hun naasten een acceptabele manier om hen vroegtijdig kennis te laten maken met specialistische palliatieve zorg.

Relevantie voor praktijk

Patiënten met botmetastasen zijn ten tijde van palliatieve radiotherapie veelal nog niet bekend met het consultteam palliatieve zorg en positief over de introductie aan specialistische palliatieve zorg. Sommigen zoeken palliatieve zorg bij hun huisarts, behandeld arts of andere zorgverleners. Dit benadrukt het belang van scholing in en implementatie van generalistische palliatieve zorg voor zorgprofessionals in de oncologie. Verwijzing voor palliatieve radiotherapie kan als trigger fungeren om het gesprek over palliatieve zorg te initiëren. 

Referentie

van Oss, A., Stoppelenburg, A., de Nijs, E., van Jaarsveld, R., Heipon, C. S., Raijmakers, N. J. H., & van der Linden, Y. M. (2025). Timely integration of palliative care into oncology care for patients with bone metastases at the radiotherapy department: A pilot study on acceptability and feasibility. Tech Innov Patient Support Radiat Oncol, 35, 100317. doi:10.1016/j.tipsro.2025.100317

Meer informatie

Lees hier het volledige artikel.