Patiënten/naasten bij corona

Alle informatie op deze pagina wordt door de corona-redactie van Palliaweb doorlopend gecontroleerd op actuele relevantie en juistheid. Hoewel de huidige situatie ten opzichte van het begin van de pandemie gewijzigd is door de hoge vaccinatiegraad en de mogelijkheden voor behandeling bij ernstige besmetting, voldoet de hier geboden informatie voor palliatieve zorg ons inziens nog altijd aan die criteria. Deze informatie is mede tot stand gekomen dankzij de inbreng van de PZNL Expertgroep bestaande uit hoogleraren palliatieve geneeskunde, artsen en verpleegkundigen uit het hele land en de medisch en verpleegkundig adviseurs van PZNL. We nodigen zorgverleners van harte uit om relevante aanvullingen te mailen en/of aan te geven wat zij missen.  

Algemeen

• Praktische informatie voor mantelzorgers
  Meest gestelde vragen en antwoorden over mantelzorg en het coronavirus.
  _{Bron: MantelzorgNL}
   
• Informatie over beademing bij het coronavirus
  Een coronavirusinfectie kan in ernstige gevallen een longontsteking veroorzaken. Dan heeft iemand soms zuurstof of zelfs beademing nodig. Video met uitleg over wat beademing is en wat de voor- en nadelen zijn.
  _{Bron: Erasmus MC. Versie: 09-04-2020}
   
• Informatie over delier
  Uitleg over de oorzaken en behandeling van een delier. 
  _{Bron: PZNL}
   
• Folder Morfine
  Folder met patiënteninformatie over het gebruik van morfine en andere opioïden bij pijn.
  _{Bron: IKNL. Versie: 01-2016}
   
• Oog voor Naasten bij COVID-19 – Brochure Zorgen voor een zieke. Als er strenge regels zijn door een virus.
  Folder voor iedereen die zorgt voor iemand die ernstig ziek is door een infectie met COVID-19. De folder heeft als doel naasten te informeren en te ondersteunen.
  _{Bron: ZonMw, LUMC en Pharos. Versie: november 2021}
   
• Oog voor naasten bij COVID-19 - Infokaart Zorgen voor een zieke. Als er strenge regels zijn door een virus.
  Infokaart voor naasten die zorgen voor iemand die erg ziek is met informatie over goede zorg, ook voor de naaste.  
   
• Oog voor Naasten bij COVID-19 - Handreiking tijdens een uitbraak van een besmettelijke ziekte.
  Handreiking voor ziekenhuizen, verpleeghuizen, hospices en thuiszorg om te helpen bij de ondersteuning van naasten ten tijde van een uitbraak van een besmettelijke ziekte.
  _{Bron: ZonMw, LUMC en Pharos. Versie: november 2021}
   
• Oog voor Naasten bij COVID-19 - Achtergrondbrochure voor zorgverleners en vrijwilligers in hospices.
  Brochure voor zorgverleners (inclusief vrijwilligers) werkzaam in hospices om te ondersteunen bij het zorgen voor naasten van patiënten wanneer er sprake is van een uitbraak van een besmettelijke ziekte.
  _{Bron: ZonMw, LUMC en Pharos. Versie: november 2021}
   
• Oog voor Naasten bij COVID-19 - Achtergrondbrochure voor zorgverleners in de thuissetting.
  Brochure voor zorgverleners werkzaam in de thuissetting om te ondersteunen bij het zorgen voor naasten van patiënten met levensbedreigende aandoeningen wanneer er sprake is van een uitbraak van een besmettelijke ziekte.
  _{Bron: ZonMw, LUMC en Pharos. Versie: november 2021}
   
• Oog voor Naasten bij COVID-19 - Achtergrondbrochure voor zorgverleners in het ziekenhuis.
  Brochure voor zorgverleners werkzaam in ziekenhuizen om te ondersteunen bij het zorgen voor naasten van patiënten met levensbedreigende aandoeningen wanneer er sprake is van een uitbraak van een besmettelijke ziekte.
  _{Bron: ZonMw, LUMC en Pharos. Versie: november 2021}
   
• Oog voor Naasten bij COVID-19 - Achtergrondbrochure voor zorgverleners in het verpleeghuis.
  Brochure voor zorgverleners werkzaam in verpleeghuizen (artsen, verpleegkundigen, helpenden, verzorgenden, vrijwilligers) om te ondersteunen bij het zorgen voor naasten van patiënten met levensbedreigende aandoeningen wanneer er sprake is van een uitbraak van een besmettelijke ziekte.
  _{Bron: ZonMw, LUMC en Pharos. Versie: november 2021}
   
• Bijlagen bij bovenstaande achtergrondbrochures met daarin informatie over coronaspecifieke elementen van zorg voor naasten, gesprekshulpen voor zorgverleners, informatie over gecompliceerde rouw, een vragenlijst over rouw, verwijsmogelijkheden en extra informatiebronnen voor zorgverleners.

Beslissingen over het levenseinde

• Keuzehulp: samen beslissen bij COVID-19 
  Dit document helpt patiënten een afweging te maken tussen de voor- en nadelen van een intensieve behandeling.
  _{Bron: LUMC. Versie: 12-05-2020}
   
• Folder behandelbeperking
  Informatie voor patiënten en familie over behandelbeperkingen. Met deze folder zijn patiënten goed voorbereid op een gesprek over behandelbeperkingen.
  _{Bron: Patiëntenfederatie Nederland. Versie: 04-2019}
   
• Is beademing altijd de beste keuze?
  Of een intensieve behandeling, zoals een opname op de Intensive Care, zinvol is hangt af van de lichamelijke gezondheid en soms ook van de leeftijd van de patiënt. Videoanimatie over behandelbeperkingen en het gesprek daarover tussen arts en patiënt.
  _{Bron: Indiveo}
   
• Ik heb een zwakke gezondheid en denk na over behandeling bij corona
  Pagina met hulpmiddelen om na te denken over een behandeling bij COVID-19 bij een zwakke gezondheid en ouderdom. De pagina geeft informatie over zorg thuis, in het verpleeghuid of hospice, op de corona-afdeling in het ziekenhuis en op de IC.
  _{Bron: Thuisarts.nl}
   
• Wat betekent een IC opname bij een zwakke gezondheid? 
  Video over de keuze van wel of niet naar het ziekenhuis gaan bij een infectie met COVID-19. De video stimuleert mensen met een zwakke gezondheid, na te denken over welke zorg het beste bij hen past en dit te bespreken met hun dierbaren en de huisarts.
  _{Bron: Jeroen Bosch ziekenhuis. Versie: 30-03-2020}
   
• E-book: Praat op tijd over het levenseinde
  Handreiking met  praktische tips en aandachtspunten die patiënten kunnen helpen in de laatste levensfase. Door op tijd te praten met naasten en artsen, weet de patiënt beter welke zorg bij hem of haar past.
  _{Bron: KNMG, NHG en Patiëntenfederatie. Versie: 2021}
   
• Praten over ziekte en dood in tijden van corona.
  Praktische tips voor een gesprek over ziekte en dood in tijden van COVID-19. 
  _{Bron: Bureau MORBidee. Gepubliceerd 30-03-2020}
   

Stervensfase

• Informatie over de stervensfase op de website Overpalliatievezorg. Informatie over hoe sterven gaat en wat vaak gebeurt in de laatste dagen van het leven. 
  _{Bron: PZNL}
   
• Informatie over palliatieve sedatie op de website Overpalliatievezorg 
  Informatie over wat palliatieve sedatie is, wanneer het wordt ingezet en hoe palliatieve sedatie werkt.
  _{Bron: PZNL}
   
• Informatie over het levenseinde
  Brochure met informatie over sterven, levensvragen, drie misverstanden over het levenseinde, palliatieve sedatie, euthanasie, pijnbestrijding, zelf beslissen over het einde en praktische tips.
  _{Bron: KBO. Versie: 2016}
   

Rouw en Verlies

• Informatie over een dierbare verliezen op de website Overpalliatievezorg
  Folder met informatie over rouw en rouwverwerking en een beschrijfving van de emoties die zich kunnen voordoen na het verlies van een dierbare.
  _{Bron: PZNL. Versie: 2020}
   
• Rouw bij overlijden van een dierbare in tijden van coronacrisis
  Specifieke punten ten aanzien van rouw, uitvaarten en herdenkingen bij overlijden van een dierbare in tijden van COVID-19.
  _{Bron: EPZ LUMC. Versie: 16-09-2020}

Hulplijnen voor psychosociale en geestelijke ondersteuning