Parenterale of rectale toediening van anti-emitica

Uitgangsvraag: 

Welke toedieningsvorm van anti-emetica heeft de voorkeur bij de behandeling van patienten in de palliatieve fase?

Aanbeveling: 

Er wordt geadviseerd bij het maken van een keuze tussen rectale of parenterale toediening van anti-emetica primair de voorkeur en de situatie van de patiënt leidend te laten zijn, echter binnen de mogelijkheden van de zorgsetting.

Inleiding

In zijn algemeenheid heeft orale toediening van anti-emetica de voorkeur. Wanneer orale toediening niet mogelijk of gewenst is, kan gekozen worden voor rectale of parenterale toediening.

Literatuurbespreking

Er is één artikel gevonden waarin een vergelijking wordt gemaakt tussen rectale en intraveneuze toediening van metoclopramide [Hardy 1990]. In dat artikel wordt de farmacokinetiek onderzocht van een dosis van 150 mg metoclopramide, toegediend als zetpil (n=6) of als intraveneuze bolus (opgelost in 10 ml 0,9% NaCl, toegediend in 10 minuten, n=5) bij patiënten die behandeld werden met chemotherapie. Drie patiënten kregen metoclopramide zowel rectaal als i.v. toegediend met een tussentijd van 48 uur. Gedurende 24 uur werden plasmaspiegels gemeten. Beide toedieningsvormen gaven effectieve plasmaspiegels. Bij de drie patiënten die zowel metoclopramide intraveneus als via een zetpil kregen, was de systemische beschikbaarheid van metoclopramide via zetpil volledig.
Het artikel doet geen uitspraak over de verschillen in belasting voor de patiënt.

Over de belasting voor de patiënt wordt geen literatuur gevonden.

Er zijn aanwijzingen dat rectale en intraveneuze toediening van metoclopramide vergelijkbare en effectieve plasmaspiegels geven.
Hardy 1990

Over verschillen in belasting samenhangend met de toedieningsvorm van anti-emetica kan geen uitspraak worden gedaan.
Mening van de werkgroep

Of rectale toediening of juist parenterale toediening van anti-emetica de minste belasting vormt, is afhankelijk van de voorkeur en de situatie van de patiënt. Verder is het van de zorgsetting afhankelijk of parenterale toediening mogelijk is. Voor parenterale toediening zijn extra materialen nodig en deskundig personeel. Ook is er een verschil in kosten: parenterale toediening is veel duurder dan rectale toediening.