Download hele richtlijn
Beleid
Het is belangrijk om de patiënt en naasten te informeren over de mogelijke oorzaak en de gevolgen van deze klacht. Voor hen moet tevens duidelijk zijn in welke gevallen zij een arts moeten raadplegen (onvermogen tot mictie, verstoppen katheter, verschijnselen duidend op anemie).
Symptomatische behandeling is alleen aangewezen bij ernstig bloedverlies met klachten.
Behandeling van de oorzaak
Indien mogelijk worden de onderliggende oorzaak en/of de beïnvloedende factoren behandeld:
- tumoren: operatie, radiotherapie, hormonale therapie, chemotherapie
- infecties: antibiotica
- urolithiasis: medicamenteus, vergruizing, operatie
- iatrogeen
- bij radiatiecystitis: evt. hyperbare zuurstoftank in gespecialiseerd centrum
- bij hemorragische cystitis ten gevolge van chemotherapie met cyclofosfamide of ifosfamide: behandeling met mercapto-ethaansulfonzuur. Dit middel gaat de toxische werking van oxazafosforine (metaboliet van o.a. cyclofosfamide en isofosfamide) tegen.
- correctie van stollingsstoornissen of trombopenie
- staken van antistolling (indien mogelijk); evt. vitamine K
Niet-medicamenteuze symptomatische behandeling
- zo nodig bloedtransfusie
- inbrengen van katheter om de blaas te spoelen met fysiologisch zout en de aanwezige stolsels te verwijderen totdat de bloeding gestopt is. Bij ernstige hematurie leidend tot stolselvorming en/of anemie is inbrengen van een driewegspoelkatheter met continu spoelen aangewezen. In de praktijk zal dit overleg met een uroloog en opname betekenen.
- radiotherapie (als symptomatische behandeling; bij lokale tumoren of doorgroei van tumoren in de tractus urogenitalis kunnen slechts enkele fracties leiden tot stoppen van de bloeding)
- chirurgische (endoscopische) resectie/coagulatie
- embolisatie (m.n. bij niercarcinoom met hematurie)
- in uiterste noodzaak en alleen bij lange levensverwachting: aanleggen van urinedeviatie volgens Bricker al dan niet in combinatie met een cystectomie.
Medicamenteuze symptomatische behandeling
- eventueel behandeling met tranexaminezuur 3 dd 1000 mg (echter niet bij massale hematurie en/of aanwezigheid van stolsels vanwege toegenomen kans op stolselvorming)
- diuretica: diurese bevorderen met extra vocht en diuretica