Wetenschap samengevat

Proactieve zorgplanning in zorglocaties voor mensen met een verstandelijke beperking

Publicatie

Proactieve zorgplanning (advance care planning - ACP) is van groot belang in stabiele, maar zeker ook in acute situaties. Mensen met een verstandelijke beperking en hun zorgprofessionals hebben een ACP-programma om proactieve zorgplanning in een zorgsetting te implementeren en borgen.

Het schilderij ´Arbeiderens dødsleie´ (1888) door Hans Heyerdahl

Publicatie

Coen Albers, huisarts met bijzondere interesse in palliatieve zorg, bespreekt voor e-pal het schilderij ´Arbeiderens dødsleie´ (1888) door Hans Heyerdahl. Het schilderij is een weergave van herkenbare menselijke omstandigheden. De dood komt ongelegen en onherroepelijk.

Het e-naastenoverleg: een noodgedwongen maar leerzaam experiment

Publicatie

Het naastenoverleg is een van de hoekstenen van het gezamenlijk nemen van beslissingen in een palliatieve zorg situatie. In het begin van de COVID-19-pandemie ontwierp een palliatieve zorgteam in Amerika een procedure om dit soort overleg online te voeren.

Methadon: prima combinatie met andere opioïden

Publicatie

De toevoeging van een lage dosis methadon aan een ander opioïd is een goed ingeburgerde werkwijze in de Zweedse palliatieve zorg en lijkt een veilige manier om de unieke farmacologische eigenschappen van methadon te benutten, vooral bij patiënten met complexe pijn bij kanker aan het eind van het leven.

Implementeren van een communicatieproces bij ernstige ziekte: wordt bijzonder nu normaal?

Publicatie

Het belang van spreken met ernstig zieke mensen over prognose, voorkeuren en doelen is groot. De eerstelijnszorg is de beste plek voor het gesprek, maar het wordt maar met 14% tot 35% van oudere volwassenen gevoerd.  De Serious Illness Care Program (SICP) is manier om het gesprek vaker te voeren.

Verpleegkundige in de hoofdrol bij proactieve zorgplanning?

Publicatie

Proactieve zorgplanning (ACP) is nog geen vast onderdeel in de behandeling van patiënten met ernstige COPD. In vier Nederlandse ziekenhuizen is onderzocht of een eenmalig ACP-gesprek door longverpleegkundige de kwaliteit van communicatie met patiënt over het levenseinde kan verbeteren.

Nieuw: Dexmedetomidine

Publicatie

Dexmedetomidine is een selectieve alpha2-agonist, gebruikt als anestheticum bij operaties en als sedativum bij patiënten die beademd worden. In eerder onderzoek werd aangetoond dat dexmedetomidine in lage dosering het pijnstillend effect van morfine versterkt, zonder veel bijwerkingen.

Bert Ummelen (in memoriam)

Publicatie

Bert Ummelen was journalist, schrijver en redacteur van e-pal. Hij overleed op 18 juni 2021, 72 jaar oud, aan kanker. 

Mantelzorger in palliatieve traject als bron van kennis (column)

Publicatie

Van schrijver over palliatieve zorg naar palliatief patiënt: je kunt dat een perspectiefwisseling noemen. Bert Ummelen vertelt over beide perspectieven en de belangrijke rol van mantelzorg in zijn laatste column voor e-pal.

Het serotoninesyndroom: een opfriscursus

Publicatie

Het serotoninesyndroom is een levensbedreigend ziektebeeld dat veroorzaakt wordt door een verhoogde serotonine-spiegel. Dit beeld kan snel progressief zijn en tot de dood leiden.

Off-label gebruik van medicatie in de palliatieve zorg

Publicatie

Off-label gebruik van medicijnen (het gebruik ervan buiten de officiële licentie) komt veel voor binnen de palliatieve zorg. Te denken valt aan een andere indicatie, toedieningsweg, leeftijd van de patiënt, dosering of duur van de behandeling.

Lidocaïne continu sc tegen neuropathische pijn: het proberen waard

Publicatie

Tegen neuropathische pijn zijn opioïden in het algemeen niet effectief, behalve, in enige mate, methadon. Een subcutaan toepasbaar middel ( zoals continue subcutane infusie van lidocaïne) zou een uitkomst zijn.

Wat verwacht de patiënt van proactieve zorgplanning (ACP)?

Publicatie

Nederlandse richtlijnen richten zich op formaliteiten, zoals het juist registreren van een groot aantal wensen van patiënten. Belgisch onderzoek laat zien dat patiënten vooral continuïteit in de relatie met een vertrouwde en toegankelijke behandelaar en overeenstemming met naasten belangrijk vinden.

Valt er binnen de palliatieve zorg te leren van de COVID-19-pandemie?

Publicatie

Uit eerdere studies is gebleken dat verpleegkundigen en artsen ter voorkoming van ongerustheid vaak afwachten met proactieve zorgplanning (ACP). COVID-19 heeft dat veranderd: huisartsen hebben over het algemeen versneld ACP opgepakt.

De kwaliteit van levenseindezorg in het ziekenhuis bij patiënten met gevorderd hartfalen

Publicatie

Amerikaans onderzoek naar de kwaliteit van levenseindezorg die patiënten met gevorderd hartfalen in het ziekenhuis ontvangen, toont aan waar ziekenhuizen - ook in Nederland - op in kunnen zetten om de kwaliteit van palliatieve zorg te verbeteren.

Het effect van radiotherapie bij patiënten met een bloedende maagtumor

Publicatie

Japanse onderzoekers voerden een retrospectieve cohortstudie uit naar het nut van radiotherapie bij patiënten met bloedende maagtumoren en een beperkte levensduur. De resultaten suggereren dat palliatieve radiotherapie een goede behandeling is.

Ozontherapie: optie bij refractaire bekkenpijnsyndromen na behandelingen tegen kanker?

Publicatie

Ex-patiënten van kanker kunnen nog veel hinder ondervinden van post-therapeutische pijn, zoals bekkenpijn. Deze is vaak neuropathisch van aard en moeilijk te behandelen. Ozontherapie zou een optie kunnen zijn.

Opioïden bij dyspnoe: niets nieuws onder de zon

Publicatie

Chinese onderzoekers doorzochten de gebruikelijke databanken op Engelstalige RCT’s waarin het effect bestudeerd werd van opioïden op dyspnoe bij patiënten met kanker. Het effect is bevestigd, maar het bewijs is van lage kwaliteit. Grote studies met gestandaardiseerde protocollen zijn nodig.

Een grotere rol voor medisch-ethici in de zorg tijdens de COVID-19 pandemie

Publicatie

De ervaringen van actieve medisch-ethische commissie in een Frans oncologisch centrum met 427 bedden, maken de positieve rol van ethici duidelijk. Geregeld overleg met de patiëntenraad is hierbij essentieel.

Auriculaire acupressuur lijkt te helpen tegen vermoeidheid

Publicatie

80% van de patiënten met longkanker die chemotherapie krijgen, lijdt aan vermoeidheid, vaak in samenhang met slaapstoornissen en angst. Chinees onderzoek wijst uit dat auriculaire acupressuur (onderdeel van acupunctuur) lijkt, deels, te helpen. Het is interessant om te zien dat deze alternatieve therapieën ook volgens wetenschappelijke methodes worden onderzocht.