Ondersteunende zorg

Uitgangsvraag

Op welke wijze dient vormgegeven te worden aan ondersteunende zorg bij patiënten in de palliatieve fase met jeuk?

Methode: consensus-based

Aanbevelingen

Bij patiënten in de palliatieve fase met jeuk:

• Overweeg ontspanningsoefeningen en afleiding;
• Verwijs bij moeilijk behandelbare jeuk naar een dermatoloog;
• Schakel een wondverpleegkundige in bij jeuk door oncologische ulcera;
• Vraag bij moeilijk behandelbare jeuk en/of problematiek op meerdere gebieden advies aan een consultatieteam palliatieve zorg (PZNL of ziekenhuis) of bespreek de patiënt in een PaTz-groep (Palliatieve Thuiszorg).

Voor deze uitgangsvraag is geen systematisch literatuuronderzoek verricht.

Er zijn enige aanwijzingen dat ontspanningsoefeningen (met name progressieve spierrelaxatie) effect kunnen hebben op jeuk bij atopische dermatitis [Bae 2012, Chida 2007, Weisshaar 2019]. Ontspanningsoefeningen worden aangeraden door de richtlijn van Weisshaar [2019]. Hoewel er geen data zijn over het effect ervan bij niet-dermatologische jeuk, is de werkgroep van mening dat ontspanningsoefeningen overwogen kunnen worden bij patiënten in de palliatieve fase met jeuk (zie hiervoor de richtlijn 'Complementaire zorg' [IKNL 2010]. Adviezen hierover aan patiënten kunnen gegeven worden door verpleegkundigen of artsen; eventueel kan een fysiotherapeut of psycholoog hiervoor worden ingeschakeld.

Verder adviseert de werkgroep om in overleg met de patiënt:

• adviezen te geven t.a.v. afleiding;
• bij moeilijk behandelbare jeuk te verwijzen naar een dermatoloog;
• een wondverpleegkundige in te schakelen bij jeuk door oncologische ulcera;
• bij moeilijk behandelbare jeuk en/of problematiek op meerdere gebieden (fysiek, psychisch, sociaal en/of existentieel) advies te vragen bij een consultatieteam palliatieve zorg (PZNL of ziekenhuis) of de patiënt te bespreken in een PaTz-groep (Palliatieve Thuiszorg).