Gratis e-learning over hulp bij gevolgen van moeilijk eten bij kanker

Voor alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor kankerpatiënten is er een gratis ge-accrediteerde e-learning ontwikkeld over het omgaan met de psychosociale gevolgen van problemen met eten bij mensen met kanker en hun naasten. Veel patiënten met kanker krijgen te maken met deze problemen, zeker in de palliatieve fase. De e-learning biedt handvatten om deze problematiek tijdig te signaleren en bespreekbaar te maken, voor het geven van de eerste basale psychosociale zorg, en om door te verwijzen naar gespecialiseerde psychosociale zorg indien nodig.

“Eten is niet meer zoals vroeger”

Moeilijk eten kan een grote impact hebben op het leven van de patiënt en zijn naasten. Eten is namelijk zoveel meer dan het binnenkrijgen van voldoende voedingsstoffen. Het betekent ook genieten en is voor veel mensen een moment van samenzijn. Als het eten door de ziekte of de behandelingen niet of nauwelijks meer gaat, kan dit allerlei gevoelens en spanning veroorzaken. Bij de patiënt én bij zijn naasten.  

De patiënt voelt zich soms niet begrepen in zijn of haar worsteling met het eten. “Eten is niet meer zoals vroeger en dat ik vind ik moeilijk te accepteren.” De naasten voelen zich vaak erg verantwoordelijk voor het welzijn van de patiënt. Soms kunnen zij vanuit hun zorgen aandringen op de inname. “Juist doordat je zo makkelijk af valt zijn wij continu bezig om te zorgen dat je goed eet en daardoor ben ik steeds aan zeuren (…) en ik wil niet zeuren nee, en dus ik houd mij zoveel mogelijk in”.

Aandacht voor psychosociale impact

Uit eerder onderzoek kwam naar voren dat zorgverleners deze problemen vaak wel signaleren, maar niet over voldoende middelen beschikken om patiënten en naasten hier goed bij te ondersteunen. Ook bleek dat zorgverleners het onderwerp soms uit de weg gaan omdat zij geen adequate oplossing voor de gevolgen van de soms blijvende problemen met eten hebben. Wat betekent het voor iemand met kanker om niet meer goed te kunnen eten? En hoe beïnvloedt dit zijn of haar leven en dat van de naasten? De e-learning gaat over deze gevolgen en helpt zorgverleners bij het geven van psychosociale ondersteuning bij deze problematiek. Naast de e-learning voor zorgverleners is ook een online gesprekshulp voor patiënten en naasten ontwikkeld.

Direct naar de e-learning en gesprekshulp

De e-learning en de gesprekshulp zijn te vinden via de WKOF website voedingenkankerinfo.nl. De direct link naar de e-learning vind je hier. De gesprekshulp voor patiënten en naasten is hier te vinden.

Doel e-learning

Zorgverleners kunnen de psychosociale gevolgen van het moeilijk eten na het volgen van de e-learning tijdig signaleren, bespreekbaar maken en indien nodig doorverwijzen. De e-learning is (kosteloos) beschikbaar op de website voedingenkankerinfo.nl en levert 1 accreditatiepunt in het Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden. Voor diëtisten is accreditatie toegekend door ADAP, het kwaliteitsregister voor paramedici.

In de e-learning is aandacht voor:

• Informeren over en bewustwording van de psychosociale problemen rondom het onvermogen tot eten.
• Gesprekstechnieken om het gesprek hierover aan te gaan met de patiënt en naaste.
• Tijdig signaleren van de behoefte aan psychosociale ondersteuning bij problemen met eten.
• Verwijzen naar ondersteunende zorg via onder andere de Verwijsgids Kanker.
• Zorgverleners wordt vooraf aan de e-learning gevraagd op te schrijven hoe ze nu omgaan met deze problematiek, en wat eventuele verbeterpunten zijn.

Doel gesprekshulp

In de gesprekshulp krijgen patiënten met kanker en hun naasten gesprekstechnieken en voorbeeldvragen aangereikt om het gesprek over de gevolgen van het moeilijk eten te starten, met elkaar én met de zorgverlener. Ook dient de gesprekshulp om de gevoelens rondom het moeilijk eten te erkennen. Daarnaast worden er ideeën gegeven over hoe om te gaan met het moeilijk eten aan de hand van de ervaringen van mensen die hetzelfde hebben meegemaakt. De gesprekshulp is kosteloos beschikbaar via: www.voedingenkankerinfo.nl/gevoelens-door-het-moeilijk-eten.

Betrokkenen project en e-learning 

Doel van het project ‘Hij moet toch eten?’ was om kennis te genereren en te implementeren over psychosociale gevolgen van het onvermogen om te eten bij kanker. Dit project is met een subsidie van Zorg Instituut Nederland op 1 december 2017 van start gegaan en is afgerond op 30 november 2019. Aan de ontwikkeling van de e-learning voor zorgverleners en gesprekshulp voor patiënten met kanker en hun naasten hebben de volgende partners meegewerkt: de patiëntenorganisaties Hematon, HOOFD-HALS en Longkanker Nederland, de websites/patiëntenplatforms Kanker.nl en Voedingenkankerinfo.nl en de beroepsgroepen Landelijke Werkgroep Diëtisten Oncologie (LWDO), en Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN). Afgevaardigden van deze groepen participeerden ook in de adviesraad van dit project.

Bron: PZNL