NPPZ II Netwerkevaluatie: een gesprek met Sven Zeilstra
In 2024 komt de eerste versie van de Netwerkevaluatie uit. De Netwerkevaluatie is een methode voor netwerken om inzicht te krijgen in hun samenwerking binnen het netwerk én in de resultaten voor leren en verbeteren. Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden is één van de vier netwerken die meewerkte aan een pilot. Sven Zeilstra, programmaleider Palliatieve Zorg bij de Vereniging Transmurale Zorg Den Haag, vertelt hoe dat in z’n werk ging en hoe hij het heeft ervaren.
'Netwerk Haaglanden bestaat al 22 jaar. Na al die jaren wilden we heel graag reflecteren op het huidige functioneren van het netwerk en hoe we dat eventueel kunnen verbeteren. Toen ik hoorde over de Netwerkevaluatie heb ik contact opgenomen met Eveline van Drielen (projectadviseur bij Stichting PZNL) en onze interesse voor deelname aan een pilot kenbaar gemaakt,' aldus Sven.
Een Netwerkevaluatie start met een voorgesprek tussen de projectadviseur en de netwerkcoördinator. Bij Haaglanden heeft Sven die kar verder getrokken. Maar volgens hem hoeft dat niet persé de netwerkcoördinator te doen. Sven: 'Het moet vooral iemand zijn die al goede contacten en korte lijntjes in het netwerk heeft.'
Opbouw Netwerkevaluatie
De methode bestaat uit een aantal onderdelen:
- Drie vragenlijsten (voor zorgverleners, bestuurders en netwerkcoördinatoren)
- Begeleide dialoogbijeenkomst om de uitkomsten van de vragenlijsten te bespreken
- Een Plan van Aanpak om met de uitkomsten aan de slag te gaan.
Vragenlijsten
In een volgende stap worden vragenlijsten uitgezet onder zorgprofessionals (die deelnemen aan het netwerk), bestuurders en de netwerkcoördinator. De vragen zijn gebaseerd op het model van samenwerken van Common Eye, het regenboogmodel van Pim Valentijn, criteria voor een netwerk van het Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland (domein 2.8) en het advies van de Denktank. Sven: 'De vragenlijsten die voor de pilot waren voorbereid, waren heel uitgebreid. Omdat je tijd vraagt van drukbezette bestuurders en zorgverleners hebben we ze gedurende het proces samen met Eveline goed ingedikt, zonder dat dit aan kwaliteit en inzicht heeft ingeboet.'
Sven: 'Het is van groot belang dat de verschillende lagen van de organisatie betrokken zijn, zodat je met elkaar verbeteringen tot stand kan brengen in de samenwerking.'
Begeleide dialoogbijeenkomsten
'Om de uitkomsten van de vragenlijsten met alle partijen te bespreken, heeft Eveline in het Programma-overleg (Stuurgroep van het netwerk) een presentatie gegeven over de uitkomsten. In dat overleg werd het gesprek met elkaar gevoerd over het rapport. Dat is ontzettend belangrijk en waardevol. En hoewel alle aangesloten zorg- en welzijnsorganisaties van het netwerk in het Programma-overleg zijn vertegenwoordigd, bleek in een bestuurdersoverleg dat toch niet alle bestuurders op de hoogte waren van het rapport. In de drukte van het dagelijks werk en soms door de grootte van de organisatie, landen de resultaten niet altijd direct op elke laag. Voor ons reden om het rapport nogmaals aan de bestuurders door te sturen. Iets wat ik iedereen die de Netwerkevaluatie gaat doen, wil aanraden. Het is namelijk van groot belang dat de verschillende lagen van de organisatie betrokken zijn, zodat je met elkaar verbeteringen tot stand kan brengen in de samenwerking', aldus Sven.
Plan van Aanpak
Samen stelden Sven en Eveline een Plan van Aanpak op voor de doorvoering van verbeteringen. Onlangs kwam men binnen het netwerk op het idee om de Netwerkevaluatie te herhalen. 'Ik wil graag met Eveline in gesprek om te kijken naar een korte versie die als ‘tussenevaluatie’ kan dienen. De leden van het netwerk willen op die manier vinger aan de pols houden als het gaat om het verbeteren van de samenwerking”, aldus Sven. Voor de huidige Netwerkevaluatie staat een doorlooptijd van 3 maanden. Sven: “Mijn ervaring is dat je daar beter een half jaar voor uit kunt trekken. Voordat de eerste bijeenkomst is gepland, de vragenlijsten zijn uitgestuurd, voldoende vragenlijsten ingevuld zijn, de nabespreking in een volgend Programma-overleg heeft plaatsgevonden en de verbeteracties zijn uitgezet, ben je een half jaar verder. Ditt geeft tevens wel rust en ruimte om de Netwerkevaluatie op een gedegen manier uit te voeren.'
Sven: 'Een Netwerkevaluatie vind ik voor ieder netwerk een aanrader, mits betrokken partijen er heil in zien.'
Geleerde lessen
'De uitkomsten van de vragenlijsten worden samengevat in een rapport. Dit rapport geeft inzicht in wat de leden goed vinden gaan of wat volgens hen aandacht behoeft. Het gemiddelde rapportcijfer van een 7,2 voor samenwerking werd door de leden herkend en is ook weer een haakje voor een gesprek. De uitkomsten waren niet heel groots, maar behapbaar; iets waarmee men aan de slag kan. De uitkomsten waren soms een bevestiging van dingen die men herkende. Bijvoorbeeld de wisselingen in het netwerk. Het aantal wisselingen is niet helpend. Je moet mensen steeds weer opnieuw in het proces meenemen. Goed om dat bevestigd te zien en met elkaar te bespreken hoe we de impact daarvan in de toekomst zoveel mogelijk kunnen beperken. Een Netwerkevaluatie vind ik voor ieder netwerk een aanrader, mits betrokken partijen er heil in zien. Je moet het niet doen omdat het er is. Het hoeft geen 100 procent zijn die ja zegt, 50 procent is genoeg, waarbij de rest er dan ook profijt van heeft. '