DIAMAND

DIAMAND staat voor DIaloog op basis van het Ars Moriendi model voor autochtone en Allochtone Nederlanders en mensen met Dementie.

Doel

Het doel van het project is het verbeteren van de geboden ondersteuning bij levensvraag worstelingen onder patiënten en naasten in de palliatieve fase. Dit gebeurt mede door het door ontwikkelen van een in Nederland veel gebruikt levensvraag model; het Ars Moriendi model. Het project sluit aan bij het kwaliteitskader palliatieve zorg en de implementatie van de vernieuwde richtlijn spirituele zorg.

Aanleiding DIAMAND

Uit onderzoek komt naar voren dat patiënten en naasten in de palliatieve fase veel behoefte hebben aan het bespreken van  levensvragen met hun zorgverleners. Tegelijk geven onderzoeken ook aan dat zorgverleners vaak niet precies weten hoe om te gaan met die levensvragen. Er lijkt daarmee op het vlak van levensvragen en zingeving een verschil te zijn tussen waar patiënten en naasten behoefte aan hebben en wat zorgverleners kunnen bieden. Op basis van signalen uit de praktijk lijkt dit verschil ook sterk aanwezig bij patiënten en naasten van Turkse, Marokkaanse en Surinaamse afkomst, als ook bij patiënten met begin stadium dementie. In dit project richten wij ons daarom, naast autochtone wilsbekwame patiënten en hun naasten, ook op deze vier doelgroepen.

Ars Moriendi model

Een in de palliatieve zorg in Nederland en Vlaanderen veel gebruikt model is het Ars Moriendi of Diamant model. Het is een model dat er op gericht is om spirituele/existentiële thema’s of levensvragen van patiënten en naasten te ordenen. De thema’s van het model zijn: omgaan met het verleden, betekenis geven aan de dood, omgaan met pijn en lijden, balans vinden tussen de eigen behoeften en die van naasten en afscheid nemen. Patiënten en hun naasten kunnen in meer of mindere mate worstelen met deze thema’s. Des te meer zij worstelen, des te minder rust en ruimte zij van binnen ervaren. Door samen met patiënten en hun naasten deze thema’s te herkennen, verder uit te diepen en vervolg aan te geven middels interventies, kan meer rust en ruimte worden gecreëerd.

Zoveel mogelijk met en voor patiënten en zorgverleners

In nauwe samenspraak met patiënten en naasten willen wij samen met zorgverleners een (gespreks-)benadering ontwikkelen.  De basis van deze benadering wordt zo gevormd door de mensen die ermee aan de slag gaan. Voor de ontwikkelde (gespreks-) benadering zullen wij ook samen met zorg- en educatie-professionals trainingen ontwikkelen en aan gaan bieden.

Team DIAMAND

Het project is een samenwerking tussen de Universiteit voor Humanistiek en het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Het projectteam:

Projectleiding: Prof. Dr. Carlo M. Leget (UvH) en Prof. Dr. Saskia C.C.M. Teunissen (UMC)
Promovendi: Marc Haufe en Marieke Potma (beiden UvH). Marc is sociaal psycholoog, heeft een achtergrond in markt- en wetenschappelijk onderzoek en werkte als kennismanager voor Vilans, kenniscentrum voor de langdurige zorg. Marieke is filosofe en zorgethica en heeft een achtergrond in zorg en welzijn onderzoek. Ook is zij als vrijwilliger in de palliatieve zorg actief.