Prevalentie van burn-out onder zorgverleners - een systematisch literatuuronderzoek

Introductie

Palliatieve zorg wordt vaak beschreven als een bijzondere vorm van zorg. Zorgprofessionals ervaren enerzijds een gevoel van voldoening en persoonlijke groei. Anderzijds worden zij geconfronteerd met lijden, ingewikkelde symptoomlast en complexe gesprekken met patiënten en hun naasten. Aanhoudende stress als gevolg hiervan kan uiteindelijk leiden tot burn-out.

Doel van deze studie was het in kaart brengen van de prevalentie van burn-out onder zowel generalisten als specialisten palliatieve zorg en interventies die helpen symptomen van burn-out onder zorgprofessionals die palliatieve zorg verlenen te verminderen. 

Methodiek

Een systematisch literatuuronderzoek gebaseerd op de PRISMA-criteria. In de databases PubMed, PsycInfo en Cinahl werd gezocht naar relevante studies gepubliceerd tussen 2008 en 2020. Kwaliteit van de studies werd beoordeeld aan met behulp van de methode van Hawkers. 

Resultaten

In dit literatuuronderzoek werden 59 studies geïncludeerd. De prevalentie van burn-out varieerde in deze studies van 3% - 66%. De meerderheid rapporteerden een prevalentie van 18% of hoger. Zorgprofessionals die palliatieve zorg verlenen in algemene settingen vertoonden meer symptomen van burn-out dan hun collega’s die in gespecialiseerde palliatieve zorg settingen werken.

Van de tien geïncludeerde studies naar de effecten van interventies gericht op het voorkomen van burn-out, toonden zes een, vaak kleine, significante afname van één of meer symptomen van burn-out na de interventie. Deze interventies waren onder andere gericht op meditatie, het verbeteren van communicatie vaardigheden en intervisie. 

Conclusie/aanbevelingen

De meeste studies uit deze studie tonen aan dat ongeveer één op de vijf zorgprofessionals te maken heeft met burn-out. De gevonden interventie studies in dit literatuuronderzoek laten echter slechts een kleine verbetering in symptomen zien. Opvallend is dat bijna alle interventies gericht zijn op de individuele zorgprofessional. Aangezien burn-out mede wordt veroorzaakt door werkcondities is meer onderzoek nodig naar een systematische aanpak. 

Relevantie voor praktijk

• Structurele aandacht voor preventie van symptomen van burn-out is nodig. 
• Interventies gericht op voorkomen burn-out zouden zich niet alleen op de individuele zorgverlener moeten richten, maar ook op het team en de organisatie. 

Naar de publicatie

Dijxhoorn, A.F.Q., Brom, L., Van Der Linden, Y.M., Leget, C., Raijmakers N.J. (2021) Prevalence of burnout in healthcare professionals providing palliative care and the effect of interventions to reduce symptoms: A systematic literature review. Palliative Medicine 35(1);6-26.

Meer informatie

Lees meer over dit onderzoek op de publicatiepagina op Palliaweb.