Prevalence of burnout in healthcare professionals providing palliative care and the effect of interventions to reduce symptoms: A systematic literature review (Engelstalige literatuurstudie)
- Datum publicatie 16 oktober 2020
- Auteur Anne-Floor Dijxhoorn, Linda Brom, Yvette van der Linden, Carlo Leget, Natasja Raijmakers
Burn-out onder zorgprofessionals heeft de laatste jaren steeds meer aandacht gekregen. Een burn-out raakt niet alleen de zorgprofessional zelf, maar gaat ook gepaard met een afname van de kwaliteit van patiëntenzorg en een toename van het risico op het maken van fouten. Bovendien versterkt uitval van zorgprofessionals door burn-out de reeds bestaande werkdruk als gevolg van een tekort aan zorgprofessionals.
Palliatieve zorg wordt vaak beschreven als een bijzondere vorm van zorg, die niet alleen veel vraagt van zorgprofessionals, maar ook veel voldoening kan geven. Zorg voor patiënten in de palliatieve fase confronteert zorgprofessionals niet alleen met lijden, ingewikkelde symptoomlast en complexe gesprekken met patiënten en hun naasten, maar leert hen vaak ook waardevolle persoonlijke lessen. Eerder systematisch onderzoek onder zorgprofessionals in specialistische palliatieve zorg settingen laat zien dat de prevalentie van burn-out 17.3% is. Het is echter niet duidelijk wat de prevalentie is wanneer ook wordt gekeken naar palliatieve zorgprofessionals buiten de specialistische context. Tevens is onbekend welke interventies helpen symptomen van burn-out onder zorgprofessionals die palliatieve zorg verlenen te verminderen. Het doel van deze systematische literatuur studie was deze twee vragen te beantwoorden.
Methodiek
Een systematisch literatuur onderzoek werd uitgevoerd naar de prevalentie van burn-out onder zorgprofessionals die palliatieve zorg verlenen en interventies gericht op het voorkomen van burn-out in deze groep. Hiertoe werden de databases PubMed, PscychInfo en Cinahl geraadpleegd voor studies uit de periode 2008-2020.
Resultaten
In dit literatuur onderzoek zijn 59 studies geïncludeerd die gepubliceerd werden tussen 2008 en 2020. De prevalentie van burn-out onder zorgprofessionals die palliatieve zorg verlenen varieerde in deze studies van 3% - 66%. De meerderheid van de studies rapporteerden een prevalentie van 18% of hoger. Er werden geen grote verschillen gevonden in prevalentie tussen verpleegkundigen en artsen. Wel toonden zorgprofessionals die palliatieve zorg verlenen in algemene settingen meer symptomen van burn-out dan hun collega’s die in gespecialiseerde palliatieve zorg settingen werken. Van de geïncludeerde studies rapporteerden tien over de effecten van interventies gericht op het voorkomen van burn-out in de palliatieve zorg. In zes studies werd een, vaak kleine, significante afname van één of meer symptomen van burn-out gevonden na de interventie. Deze interventies waren gericht op meditatie, het verbeteren van communicatie vaardigheden, intervisie en supervisie gebaseerd op kunstzinnige therapie.
Conclusie en aanbevelingen
Concluderend kan worden gesteld dat de mate van gerapporteerde burn-out onder zorgprofessionals die palliatieve zorg verlenen ver uiteen loopt. Echter, de meeste studies tonen aan dat ongeveer 1 op de 5 de zorgprofessionals te maken heeft met burn-out. Vooral zorgprofessionals in een generalistische palliatieve zorg setting ervaren meer burn-out symptomen dan zorgprofessionals in specialistische settingen. Dit verdient aandacht. Niet alleen voor het welzijn van de zorgprofessionals zelf, maar ook in het licht van een groeiende vraag naar palliatieve zorg als gevolg van de dubbele vergrijzing. De gevonden interventie studies in dit literatuur onderzoek laten echter slechts een kleine verbetering in symptomen zien. Opvallend is dat alle interventies gericht zijn op de individuele zorgprofessional. Er is slechts één interventie studie die zich richt op het team. Aangezien burn-out mede wordt veroorzaakt door werkcondities is meer onderzoek nodig naar een aanpak gericht op zowel het individu, het team als de organisatie.