Goede cardiovasculaire gezondheid met 50 jaar: minder kans op dementie

Patiënten en methode

Wie op 50-jarige leeftijd een goede cardiovasculaire conditie heeft, loopt minder kans op latere leeftijd dement te worden. Dat is de uitkomst van een prospectieve cohortstudie. De onderzoekers, uit Frankrijk, het VK en Finland, linkten gegevens over de cardiovasculaire gezondheid van 7899 mannen en vrouwen op 50-jarige leeftijd aan de incidentie van dementie in registers van ziekenhuizen, instellingen voor geestelijke gezondheidzorg en sterfteregisters.

Daarbij werd gebruik gemaakt van data uit een lopend bijna drie decennia omspannend onderzoek (Whitehall II study) onder 10308 mannen en vrouwen tussen 35-55 jaar, in 1985-88 gerekruteerd uit het Britse ambtenarenapparaat.

De cardiovasculaire gezondheid van de deelnemers was bepaald met behulp van de zogeheten Life’s Simple 7 cardiovasculaire gezondheidsscore. Deze omvat vier gedagscomponenten (roken, dieet, lichamelijke activiteit, BMI) en drie biologische (nuchtere bloedglucose, cholesterol en bloeddruk), waarvan de uitkomstmaten worden gecodeerd op een driepuntenschaal (0,1,2). De cardiovasculaire score was de som van de zeven maten: een score van 0-6 staat voor een slechte conditie, van 7-11 voor een gemiddelde en 12-14 voor een ideale cardiovasculaire gezondheid.

Resultaten en discussie

De belangrijkste uitkomsten van de studie: deelnemers die met 50 jaar een gemiddelde of ideale score hadden, bleken in een tijdspanne van gemiddeld 24,7 jaar een kleiner risico te lopen dementie te ontwikkelen dan deelnemers met een slechte score. Daarbij geldt dat ook een kleine verbetering in cardiovasculaire risicofactoren al lijkt bij te dragen aan cognitieve gezondheid. Het gevonden verband was robuust en ook duidelijk voor de gedrags- en biologische scores afzonderlijk, wat suggereert dat beide componenten van de schaal bijdragen aan het risico van dementie. Voorts deed het verband tussen cardiovasculaire gezondheid met 50 jaar en dementie op latere leeftijd zich ook voor bij mensen die in de follow-up periode geen hartkwaal ontwikkelden of getroffen werden door een hartaanval. Ten slotte vonden de onderzoekers verband tussen hogere scores voor cardiovasculaire gezondheid op 50-jarige leeftijd en hersen- en grijze stof volume 20 jaar later.

De Life’s Simple 7 is ontwikkeld voor preventie van aandoeningen aan hart en bloedvaten. Wie de aanbevelingen volgt, loopt minder risico om daar op latere leeftijd door getroffen te worden. Al eerder is geopperd dat de tool ook gebruikt zou kunnen worden voor preventie van dementie. Het bewijs daarvoor was tot dusver evenwel weinig sterk. Een belangrijke oorzaak van de inconsistentie van bevindingen vloeit volgens de onderzoekers voort uit het feit dat de meeste studies risicofactoren pas op hoge leeftijd identificeren en het begin van dementie over korte follow-up periodes onderzoeken. Bevindingen kunnen zo wellicht toegeschreven worden aan een omkering van oorzaak en gevolg als gevolg van veranderingen in niveaus van risicofactoren in de preklinische fase van dementie.

Over de publicatie

Sabia, S., et al. (2019) Association of ideal cardiovascular health at age 50 with incidence of dementia: 25 year follow-up of Whitehall II cohort study. BMJ;366

Deze bijdrage is onderdeel van e-pal - editie september 2019. Alle e-pal-artikelen staan hier.