Zorggebruik en zorgkosten voor patiënten met kanker in een gevorderd stadium

Introductie

Proactieve zorgplanning ondersteunt patiënten bij het nadenken over en bespreken van voorkeuren voor toekomstige behandeling en zorg. Studies naar het effect van proactieve zorgplanning op zorggebruik en zorgkosten zijn schaars. 

Ons doel was het bepalen van het effect op zorggebruik en kosten van een interventie voor zorgplanning in zes Europese landen. 

Methodiek

We voerden een cluster gerandomiseerde trial uit, geregistreerd als ISRCTN63110516, waarin het effect van proactieve zorgplanninggesprekken ondersteund door gecertificeerde facilitators werd onderzocht. 

Patiënten met gevorderde long- of colorectale kanker uit 23 ziekenhuizen in België, Denemarken, Italië, Nederland, Slovenië en het Verenigd Koninkrijk deden mee. Gegevens over zorggebruik werden verzameld uit medische dossiers van ziekenhuizen gedurende twaalf maanden na inclusie van de patiënt.

Resultaten

Patiënten met een goede WHO performance status waren ondervertegenwoordigd in de interventiegroep (p< 0,001). Interventie- en controlepatiënten brachten gemiddeld negen versus acht dagen in het ziekenhuis door (p = 0,07) en het gemiddelde aantal röntgenfoto's was 1,9 in beide groepen. Minder interventie- dan controlepatiënten kregen systemische kankerbehandeling: respectievelijk 79% versus 89% (p< 0,001). De totale gemiddelde kosten van ziekenhuiszorg gedurende twaalf maanden follow-up bedroegen € 32.700 voor interventiepatiënten versus € 40.700 voor controlepatiënten (p = 0,04 met bootstrap analyses). Multivariabele multilevel modellen toonden aan dat de lagere gemiddelde zorgkosten in de interventiegroep verband hielden met verschillen tussen de studiegroepen in land, religie en WHO performance status. Er werd geen duidelijk separaat effect van de interventie op verschillen in kosten tussen studiegroepen waargenomen (p = 0,3).  

Conclusie

Lagere zorgkosten in de interventiegroep in vergelijking met de controlegroep waren voornamelijk gerelateerd aan kenmerken van de patiënten. Een effect van de interventie zelf kon niet worden vastgesteld. 

Relevantie voor praktijk

• Hoewel kosten niet de primaire overweging zouden moeten zijn bij het aanbieden van proactieve zorgplanning, bieden kostenstudies over proactieve zorgplanning essentiële aanvullende informatie voor zorgorganisaties die de implementatie van proactieve zorgplanning programma's overwegen.  
• Wij vonden lagere zorgkosten in de interventiegroep, maar stelden vast dat dit voornamelijk werd verklaard door verschillen in patiëntkenmerken tussen de groepen. 
• Wij bevelen aan dat toekomstig onderzoek het zorggebruik prospectief volgt gedurende het volledige traject van proactieve zorgplanning gesprekken tot het overlijden van de patiënt om de volledige impact van proactieve zorgplanning op de kosten van ziekenhuiszorg te kunnen meten. 

Over de publicatie

Korfage, I.J., Polinder, S., et al. (2022). Healthcare use and healthcare costs for patients with advanced cancer; the international ACTION cluster-randomised trial on advance care planning. Palliative Medicine, 2692163221142950.

Heb je recent wetenschappelijk onderzoek gepubliceerd gerelateerd aan palliatieve zorg, en zou je hiervan een Nederlandse samenvatting willen plaatsen op Palliaweb? Neem dan contact op via onderstaande button. Je ontvangt een formulier waarmee je een samenvatting kunt indienen.

Dien een samenvatting in