Kerncijfers Vrijwilligers palliatieve terminale zorg
- Datum publicatie 18 augustus 2021
- Organisatie PZNL, IKNL en VPTZ
Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) Nederland is de landelijke vereniging van organisaties die met vrijwilligers ondersteuning bieden in de laatste levensfase. VPTZ ondersteunt ruim 200 zelfstandige lidorganisaties. Thuis, in hospices en binnen zorginstellingen bieden VPTZ-vrijwilligers tijd, aandacht en ondersteuning aan mensen in de laatste levensfase en hun naasten.
Vrijwilligers en cliënten
In 2021 is het aantal vrijwilligers dat actief is in de palliatieve terminale zorg licht gestegen naar 12.519* vrijwilligers ten opzichte van 11.893 vrijwilligers in 2019. Ondanks deze lichte stijging ervaarde 32% van de lidorganisaties een tekort aan vrijwilligers.
VPTZ-vrijwilligers hebben in totaal 12.294* cliënten ondersteund. Dit is een stijging van 5% ten opzichte van het voorgaande jaar, waarin het aantal ondersteunde cliënten daalde als gevolg van de coronacrisis. Deze stijging is zichtbaar bij zowel de inzet thuis als in het hospice. Hiermee zijn de hospices weer op het niveau van voor de coronacrisis, maar dit geldt nog niet voor het aantal ondersteunde cliënten in de thuissituatie.
Inzet vrijwilligers
Vrijwilligers worden op diverse locaties ingezet voor de ondersteuning van cliënten en hun naasten. De grootste groepen worden ingezet in een bijna-thuis-huis (39%) en ‘zowel thuis als in een hospice’ (33%). Een vrijwilliger wordt gemiddeld 116 uur per jaar ingezet.
Taken vrijwilliger
De vrijwilligers verrichten geen medische, verpleegkundige of zware huishoudelijke taken. In de praktijk doen zij vaak dezelfde dingen als de partner of naasten. Zo krijgen deze mantelzorgers wat verlichting in de zorgtaak en kunnen zij zelf even boodschappen doen, sporten of anderszins tot rust komen.
Naast het ondersteunen van cliënten en hun naasten, hebben vrijwilligers ook andere taken om de organisatie draaiende te houden. De lidorganisaties besteden gemiddeld 18 uur per week aan deze organisatorische taken, zoals fondsenwerving, administratie en tuinonderhoud.
Inzet per type organisatie
Vrijwilligers besteden gemiddeld 119 uur per cliënt. Cliënten in een bijna-thuis-huis krijgen gemiddeld de meeste uren ondersteuning van een vrijwilliger: 198 uur per cliënt. Cliënten krijgen thuis het minste aantal uren ondersteuning van de vrijwilligers: 27 uur ondersteuning per cliënt. De variatie in het aantal uren hangt samen met de aard van de ondersteuning. In hospices bieden vrijwilligers ondersteuning gedurende de dag en de avonddiensten, terwijl vrijwilligers in de thuissituatie dit een kleiner deel van de dag en niet altijd elke dag in de week doen.
Coördinatoren en bestuursleden
Bij een VPTZ-organisatie zijn ook coördinatoren en bestuursleden actief. In 2021 waren er 606* coördinatoren in dienst. Daarnaast zijn er in totaal 1328* bestuursleden actief bij de VPTZ lidorganisaties en vriendenstichtingen. Gemiddeld zijn dat 2-3 coördinatoren en 7 bestuursleden per lidorganisatie.
Voor het opstellen van deze pagina is informatie gebruikt van VPTZ Nederland en de VPTZ Registratierapportage 2022.
Meer weten over vrijwilligers in de palliatieve terminale zorg? Bekijk dan de website van VPTZ Nederland.
* Met een ster aangegeven getallen zijn geëxtrapoleerde getallen. VPTZ Nederland zet jaarlijks een vragenlijst uit onder de aangesloten organisaties. De respons op de vragenlijst van 2021 was 92%. Om vergelijkingen te kunnen maken met voorgaande jaren, worden de cijfers vanuit de responsgroep geëxtrapoleerd naar het totaal aantal organisaties. Hierbij is ook rekening gehouden met de verhouding tussen typen organisaties (gewogen extrapolatie).