Kennis van palliatieve zorg onder ouderen

Gebrek aan kennis over palliatieve zorg kan een barrière vormen voor tijdig gebruik van palliatieve zorg en betrokkenheid bij proactieve zorgplanning. Wij hebben onderzoek gedaan naar (de relatie tussen) de bekendheid met en daadwerkelijke kennis over palliatieve zorg onder ouderen in Nederland.

Methodiek

Een cross-sectioneel onderzoek in een representatieve steekproef van 1242 Nederlanders (≥ 65 jaar) naar de vraag of ze hadden gehoord van palliatieve zorg en vier stellingen over palliatieve zorg.

Belangrijkste resultaten 

Een meerderheid van de ouderen had gehoord van de term palliatieve zorg (90,1%), en 47,1% gaf aan (heel) goed te weten wat het betekent (Figuur 1). De meeste ouderen wisten dat palliatieve zorg niet alleen is voor mensen met kanker (73,9%) en niet alleen in een hospice wordt gegeven (60,6%). Een minderheid wist dat palliatieve zorg kan worden gegeven naast levensverlengende behandelingen (29,8%) en niet alleen voor mensen is die nog een paar weken te leven hebben (23,5%) (Figuur 2). Vrouwen, ouderen die ervaring hadden met palliatieve zorg bij naasten, en ouderen die een hogere opleiding of hoger inkomen hadden, beantwoorden stellingen vaker juist. Wel waren er in alle groepen mensen die de stellingen niet juist hadden.

Figuur 1. Bewustzijn van curatieve, levensverlengende, palliatieve en terminale zorg.

Figuur 2. Kennis overp alliatieve zorg

Conclusie

De kennis over palliatieve zorg onder ouderen is beperkt, wat de noodzaak onderstreept van interventies, zoals informatiebijeenkomsten. Hierin zou specifiek ook tijdige aandacht voor palliatieve zorgbehoeften in meegenomen moeten worden. Dit zou proactieve zorgplanning kunnen stimuleren en de kennis over de (on)mogelijkheden van palliatieve zorg kunnen vergroten.

Relevantie voor de praktijk

• Dit onderzoek suggereert dat interventies die als doel hebben het bewustzijn van en kennis over palliatieve zorg te vergroten, zoals informatiebijeenkomsten, relevant zijn voor alle ouderen en niet noodzakelijkerwijs beperkt hoeven worden tot specifieke subgroepen in de bevolking.
• Voorlichting aan ouderen zou de nadruk moeten leggen dat palliatieve zorg vroeg kan beginnen en naast een levensverlengende behandeling, aangezien dit onderzoek laat zien dat misvattingen hierover veel voorkomen.

Referentie

Bergman, T. D., van der Plas, A. G. M., Pasman, H. R. W., & Onwuteaka-Philipsen, B. D. (2023). Awareness and Actual Knowledge of Palliative Care Among Older People: A Dutch National Survey. Journal of pain and symptom management, S0885-3924(23)00511-0. Advance online publication. https://doi.org/10.1016/j.jpainsymman.2023.05.005

Heb je recent wetenschappelijk onderzoek gepubliceerd gerelateerd aan palliatieve zorg, en zou je hiervan een Nederlandse samenvatting willen plaatsen op Palliaweb? Neem dan contact op via onderstaande button. Je ontvangt een formulier waarmee je een samenvatting kunt indienen.

Dien een samenvatting in