Beloop van emotioneel functioneren en ervaren kwaliteit van zorg van naasten in het laatste levensjaar van patiënten met gevorderde kanker: resultaten van de eQuiPe studie
- Datum publicatie 1 oktober 2023
- Auteur Ham L, Fransen HP, Raijmakers NJH, van den Beuken-van Everdingen MHJ, van den Borne B, Creemers GJ, de Graeff A, Hendriks MP, de Jong WK, van Laarhoven H, van Leeuwen L, van der Padt-Pruijsten A, Smil
- Soort publicatie wetenschappelijke publicatie
- Gebruiker Huisarts, Verpleegkundige
- Doelgroep Naasten
- Setting Alle settingen
Gevorderde kanker heeft een grote impact op zowel patiënten als hun naasten. Het is belangrijk om te herkennen welke naasten een achteruitgang in emotioneel functioneren kunnen gaan ervaren in het laatste levensjaar van de patiënt, wanneer deze achteruitgang start, en welke factoren hiermee samenhangen, zodat tijdige passende ondersteuning geboden kan worden. Het doel van de studie was om het beloop van emotioneel functioneren van naasten in het laatste levensjaar van de patiënt te onderzoeken en de kenmerken die met het beloop samenhangen.
Methodiek
Gevorderde kanker heeft een grote impact op zowel patiënten als hun naasten. Het is belangrijk om te herkennen welke naasten een achteruitgang in emotioneel functioneren kunnen gaan ervaren in het laatste levensjaar van de patiënt, wanneer deze achteruitgang start, en welke factoren hiermee samenhangen, zodat tijdige passende ondersteuning geboden kan worden. Het doel van de studie was om het beloop van emotioneel functioneren van naasten in het laatste levensjaar van de patiënt te onderzoeken en de kenmerken die met het beloop samenhangen.
Resultaten
In totaal hebben 409 naasten één of meer vragenlijsten ingevuld tijdens het laatste levensjaar van de patiënt. Het gemiddelde emotioneel functioneren van naasten daalde significant gedurende het laatste levensjaar, namelijk van 73.9 naar 64.6 (p=0.02). Soort relatie tussen naaste en patiënt (partner; p = 0.002) en slaapproblemen van de patiënt (p = 0.03) hingen samen met sterkere afname van emotioneel functioneren. Ervaren continuïteit van zorg (p = 0.002) hing samen met minder sterke afname van emotioneel functioneren.
Conclusie/aanbevelingen
Naasten van patiënten met gevorderde kanker ervaren een substantiële achteruitgang in emotioneel functioneren gedurende het laatste levensjaar van de patiënt. Het is dan ook belangrijk dat naasten ondersteuning krijgen in deze periode. Het welbevinden van de naasten hangt samen met de ervaren continuïteit van zorg, slaapproblemen van de patiënt en het type relatie dat de naaste heeft met de patiënt.
Relevantie voor de praktijk
- Het is belangrijk dat zorgverleners aandacht hebben voor naasten, zodat tijdig ondersteuning geboden kan worden aan naasten wanneer ze dat nodig hebben.
- Zowel formele als informele ondersteuning kan naasten helpen.
- Om continuïteit van zorg te verbeteren, moet de samenwerking tussen zorgorganisaties en afdelingen verbeterd worden. Een vast aanspreekpunt voor patiënten en naasten kan deze samenwerking faciliteren en ervoor zorgen dat de wensen en behoeften van patiënten en naasten duidelijk zijn voor alle zorgverleners op ieder moment.
Referentie
Ham L, Fransen HP, Raijmakers NJH, van den Beuken-van Everdingen MHJ, van den Borne B, Creemers GJ, de Graeff A, Hendriks MP, de Jong WK, van Laarhoven H, van Leeuwen L, van der Padt-Pruijsten A, Smilde TJ, Stellingwerf M, van Zuylen L, van de Poll-Franse LV. Trajectories of emotional functioning and experienced care of relatives in the last year of life of patients with advanced cancer: A longitudinal analysis of the eQuiPe study. Psychooncology. 2023 Oct 26. Epub ahead of print. PMID: 37882097.
Heb je recent wetenschappelijk onderzoek gepubliceerd gerelateerd aan palliatieve zorg, en zou je hiervan een Nederlandse samenvatting willen plaatsen op Palliaweb? Neem dan contact op via onderstaande button. Je ontvangt een formulier waarmee je een samenvatting kunt indienen.