Welk fruit werkt het beste tegen obstipatie?
Verpleegkundigen Anna Veerle van den Hoogenband en Stephie van Uden zochten het uit aan de hand van een CAT (Critically Appraised Topic) en laten het beleid op de afdeling van het ziekenhuis aanpassen.
‘Op de afdeling Klinische Geriatrie is obstipatie een veel voorkomend probleem’, schetst Anna Veerle van den Hoogenband, destijds geriatrieverpleegkundige in ziekenhuis Franciscus in Schiedam en nu verpleegkundige in opleiding tot specialist bij ouderenzorgorganisatie Aafje. ‘Patiënten drinken vaak te weinig, hun mobiliteit is verminderd en opoïden verergeren het probleem. Maar vaak willen ze geen laxantia nemen vanwege de smaak of de bijwerkingen.’ Geriatrieverpleegkundige in ziekenhuis Franciscus Stephie van Uden voegt toe: ‘Daarnaast halen patiënten met verminderde mobiliteit vaak het toilet niet op tijd wanneer ze laxantia gebruiken. Patiënten schamen zich dan, en zo wordt de weerstand tegen laxantia nog groter.’
‘Geef mij maar een pruim’
Van den Hoogenband: ‘Veel patiënten zeggen: “geef mij maar een pruim of een kiwi, dan moet ik binnen twee uur naar het toilet.” Stephie en ik wilden onderzoeken of fruit daadwerkelijk werkt tegen obstipatie. En zo ja: welk soort fruit is dan het beste?’ Om die vraag te beantwoorden maakten de twee verpleegkundigen een CAT (Critically Appraised Topic) voor hun opleiding tot geriatrieverpleegkundige.
Beste fruit tegen obstipatie
Meerdere fruitsoorten kunnen een positief effect hebben bij obstipatie, maar één vrucht kwam als beste uit de test. ‘Uit de verschillende studies die we hebben beoordeeld, kwam de kiwi meermaals naar voren als nummer 1 tegen obstipatie’, vertelt Van Uden. ‘Kiwi verhoogt het watergehalte in de ontlasting, en veroorzaakt minder darmkrampen dan de pruim. 2 kiwi’s per dag zorgen voor een betere score op de Bristol-stoelgangschaal.’
Vochtgehalte, darmpassage en microbioom
‘Interessant vonden we dat verschillende soorten fruit een ander effect op de stoelgang hebben’, voegt Van den Hoogenband toe. ‘Bijvoorbeeld het watergehalte in de ontlasting verhogen, het microbioom verbeteren of de darmpassagetijd verkorten.’
Zo is te lezen in de conclusie van de CAT: ‘De volgende fruitsoorten kunnen worden overwogen in de behandeling van obstipatie: kiwi’s, appelvezels en vijgenpasta kunnen de darmpassagetijd verkorten, vooral bij patiënten met obstipatie. Pruimen, appelvezels en rozijnen verhogen het fecale gewicht. Bovendien tonen studies aan dat het eten van pitvruchten, citrusvruchten en bessen een positieve invloed heeft op de samenstelling van darmmicrobiota, wat bijdraagt aan een gezonde darmfunctie en obstipatiepreventie.’
Per patiënt bekijken
Goed nieuws dus voor patiënten die geen kiwi’s lusten. ‘Je mag nog steeds een pruim eten als je wilt’, onderstreept Van Uden. ‘Ook is het belangrijk om per patiënt te bekijken wat het beste werkt. Als een patiënt diarree krijgt, dan is fruit dat het watergehalte in de ontlasting verhoogt, zoals kiwi, niet de beste oplossing.’
Lees het gehele artikel op de site van voedingvisie.nl
