Zingeving extra relevant tijdens de coronacrisis
Mensen met een beperkte levensverwachting, zoals bewoners van verpleeghuizen, hebben vaak veel zingevingsvragen. Hoe merk je die als professional op en hoe ga je ermee om? Ook als de coronacrisis iemands perspectieven extra onzeker maakt?
Als lector zorg rond het levenseinde bij Avans Hogeschool heeft Michael Echteld veel te maken met vraagstukken rond kwaliteit van leven en kwetsbaarheid. In het ZonMw-project ‘Een betekenisvol leven’ doet hij met twee andere hogescholen en praktijkorganisaties actieonderzoek in verpleeghuizen. ‘We implementeren een hulpmiddel op maat voor betere zingevingsgesprekken rond het levenseinde, gebaseerd op bestaande modellen. Zo willen we palliatieve units en verpleeghuizen ondersteunen bij zingevingszorg.’ Deze zorg is al vanzelfsprekender bij gevorderde kanker. Maar bij andere levensbedreigende aandoeningen is het volgens Echteld vaak nog lastig. Zeker als iemand zich minder makkelijk uit, bijvoorbeeld vanwege een beperking. ‘Mensen vinden het een beetje eng om erover te beginnen. Of we verstaan deze mensen niet goed, in figuurlijke zin.’
Dit probleem speelt ook vaak bij ouderen in verpleeghuizen. Echteld noemt ze een van de ‘vergeten groepen’ in de palliatieve zorg. ‘Uit onderzoek weten we dat verpleeghuisbewoners in de palliatieve fase vaak grote zingevingsvragen hebben. Maar die stellen ze lang niet altijd. En als ze dat al doen, landen die vragen soms niet goed bij zorgverleners.’ Joceline Kranenburg van het netwerk palliatieve zorg Amstelland en Meerlanden herkent dit. Ze hoort het ook terug vanuit Zonnehuisgroep Amstelland, een van de praktijkorganisaties in het actieonderzoek.