Blikvanger ‘Samen scharrelen is altijd gezellig’

Vrijwilliger Wil Schreuder in de rubriek Blikvangers

In ‘Blikvangers’ lees je interviews over palliatieve zorg. Deze keer met Wil Schreuder. Zij ondersteunt als vrijwilliger bij Hospice Haarlem mensen in hun laatste levensfase.

Waarom heb je voor dit vrijwilligerswerk gekozen?

Wil Schreuder: ‘Door mijn twee schoonzussen. Zij zijn allebei aan het einde van hun leven opgevangen in een hospice. Ik was onder de indruk van de liefde en aandacht die ze kregen, terwijl ze beiden moeilijke mensen waren.’

Je ondersteunt alleen mensen thuis. Waarom?

‘Ik richt me het liefst op mensen in hun eigen omgeving en thuis is ook het contact met mantelzorgers intensiever. Tot mijn pensionering was ik psychotherapeut. Relatiebreuken, tegenstellingen binnen gezinnen – in mijn werk zag ik veel problemen. Mensen die gaan overlijden voelen het als er spanning in huis hangt, maar ze zijn machteloos. Het hospice vraagt mij specifiek voor families waar iets aan de hand is. Zo kwam ik bij een mevrouw met ALS die haar ziekte ontkende. Haar man accepteerde dat, haar dochter vond het moeilijk. In zo’n situatie bied ik aan om te kijken of ik iets kan herstellen. In alle voorzichtigheid overigens, ik probeer vooral mensen dichter bij elkaar te brengen.’

Wat treft je meestal aan bij je eerste bezoek?

‘Mantelzorgers en patiënt reageren vaak wat wantrouwig. Voor hen ben je de engel des doods. Tegelijkertijd zijn veel mantelzorgers bang voor ziekte en dood, en dan zitten ze met een dierbare die thuis wil sterven. Zodra ze merken dat ik daar ervaring mee heb, geeft dat rust. Sommige patiënten zijn zo ziek dat het bij een of twee bezoeken blijft. Anderen zijn nog vrij mobiel. Zoals de mevrouw met Parkinson die ik begeleid. Zij heeft van alles op te ruimen en te ordenen. We gaan samen door haar oude kerstkaarten, aandoenlijk.’

Wat doe je nog meer in de uren die je met iemand doorbrengt?

‘Veel voorlezen. Of koken en samen eten. Als het nodig is geef ik pillen en verschoon ik een bed. Samen scharrelen is altijd gezellig.’

Waar ontbreekt het aan in de palliatieve zorg?

‘Wij zien mensen op leeftijd zonder kind of kraai. Dan hoop je dat er een buurvrouw is die pannetjes eten brengt. Gelukkig zijn veel huisartsen bereid wekelijks langs te gaan. De fysio komt aan huis, de thuiszorg doet geweldig werk. En toch… in de tussentijd zitten mensen alleen. Het voelt soms akelig om de deur achter me dicht te trekken. Er zou in buurten meer georganiseerd mogen worden voor alleenstaanden – dat het bekend is als iemand nooit bezoek krijgt.’

Wat gaat wél goed?

‘De thuiszorg loopt veel beter sinds die meer buurtgecentreerd is en persoonlijker op de patiënt gericht. En ik ben blij dat mensen mogen kiezen voor overlijden op hún manier, ook als ze geen euthanasie willen.’