Praten over moeilijke keuzes geeft rust

Nikki Chan-Ngai is neurologisch muziektherapeute in verpleeghuis Bornholm in Hoofddorp en op die locatie projectleider/ambassadeur voor CURA, een gespreksvorm die ondersteuning biedt bij omgaan met moreel lastige situaties in het werk. 

Waarom werken jullie met CURA?

Nikki: ‘Ons verpleeghuis is een van de 22 locaties van Amstelring. De geestelijk verzorgers in onze organisatie stimuleren medewerkers bewust bezig te zijn met waarom ze doen wat ze doen. Zodat ze dilemma’s in hun werk herkennen en zich realiseren dat die invloed op hen hebben. In de zorg is nauwelijks tijd om te praten over moreel lastige kwesties. CURA biedt daar een praktisch handvat voor.’

Om wat voor dilemma’s gaat het?

‘In veel gevallen zijn het situaties waarin de keuze voor het een ten koste gaat van iets anders. Denk aan twee bewoners met dementie die elkaar opzoeken voor intimiteit, terwijl ze allebei getrouwd zijn. Kunnen we die intimiteit toestaan? Of neem corona. We hadden tijdens de eerste golf een afdeling waar alleen coronapatiënten lagen. Een medewerker kan zich afvragen: wil ik daar wel werken? Ook in de samenwerking kunnen zich ingewikkelde kwesties voordoen: wat als je vindt dat een collega bewoners op een onprettige manier bejegent? Hoe spreek je hem of haar daar goed op aan?’

Waarom is het belangrijk om over dit soort dingen te praten?

‘Als waarden die voor jou wezenlijk zijn botsen met wat je in je werk tegenkomt, kan dat je motivatie en werkplezier verminderen. Is daar lange tijd geen aandacht voor, dan veroorzaakt dat mogelijk morele stress. Met als gevolg dat iemand misschien afstompt in het werk, ziek wordt of een burnout krijgt.’

Hoe helpt CURA dit te voorkomen?

‘Een CURA-sessie is een gesprek van een half uur over één vraag waar je ja of nee op kunt antwoorden. Bijvoorbeeld: mogen wij meneer A. in zijn vrijheid beperken? Alle deelnemers, meestal drie tot zes, spreken hierover hun mening en gevoel uit. Daarna kijken we naar andere invalshoeken en aan het eind volgt een keuze. De gespreksleider is een CURA-ambassadeur die is getraind in het bespreken van morele dilemma’s. Op deze manier kunnen medewerkers veilig zeggen wat ze denken, ook als ze minder mondig zijn dan hun collega’s. CURA-gesprekken kunnen bijdragen aan het voorkomen van conflicten, omdat zorgprofessionals daarin stilstaan bij waar ze zelf waarde aan hechten in hun werk. Een weloverwogen keuze maken in een lastige kwestie geeft rust. Een collega zei: “Ik voelde me lichter na het gesprek”.’

Wat kan CURA betekenen in de palliatieve zorg?

‘Praten over morele dilemma’s maakt ook duidelijk wat patiënten belangrijk vinden. In de zorg willen we cliënten meer zeggenschap geven – dat niet alleen de professionals vertellen wat goed is voor iemand. CURA kan dat faciliteren, omdat het ons stimuleert na te denken over waar een patiënt behoefte aan heeft in de laatste levensfase.’

Meer informatie over CURA

CURA is een instrument om gestructureerd stil te staan bij je twijfels rondom ‘goede zorg’. 'CURA' staat voor Concentreren, Uitstellen, Reflecteren en Actie. Het helpt je o.a. in de omgang met wat een 'lastige situatie' of 'moreel dilemma' met je doet, met je te verplaatsen in andere betrokkenen en zo je blik op de situatie te verbreden, en met hoe je met de situatie kunt omgaan. CURA is zowel individueel als in klein groepsverband te gebruiken. Het kost zo'n 25 minuten om met CURA een casus te doorlopen.

Meer informatie, handout en handleiding op de website van het Consortium palliatieve zorg Noord-Holland en Flevoland.