Oorzaken verstoorde stervensfase
Een sterfbed kan door verschillende factoren verstoord worden. Dit kan invloed hebben zowel op de patiënt en de naasten als op de zorgverleners.
Somatische factoren
- belastende symptomatologie (bijv. delier, dyspnoe, reutelen, pijn, braken)
- lichamelijke uitputting
- mutilerende aandoeningen (bijv. hoofdhals-tumoren, vulvacarcinoom)
- bloedingen
- insulten
Psychische factoren
- angst (vanuit eerdere ervaringen, voor pijn of andere symptomen, voor verlies van controle, voor het onbekende)
- problemen rond verwerking en acceptatie
- psychische uitputting
- depressie
Sociale factoren
- verstoorde relaties (ruzies binnen de familie, verloren contacten met familie, openlijke ruzie aan het sterfbed)
- ontoereikende communicatie tussen patiënt en zijn naasten en/of de zorgverleners
- onvoldoende informatie van zorgverleners aan patiënt en zijn naasten
- overlijden dat alle betrokkenen overvalt
- geen afscheid kunnen nemen
- verschillen in verwachtingspatroon tussen betrokkenen
- ongewenste plaats van overlijden
Spirituele/existentiële factoren
- een onverwacht snel beloop tot overlijden (onvoldoende tijd voor afscheid) of een lange stervensfase (wachten op de dood)
- traumatische ervaringen uit het verleden (oorlogstrauma, incest, verloren kinderen, herinneringen aan een moeilijk sterfbed van een dierbare)
- beleving van de dood
- angst voor wat gaat komen na de dood
- culturele verschillen tussen betrokkenen
- aantasting van de integriteit van de zorgverleners door uitingen van boosheid/onmacht door patiënt en/of naasten