5 vragen aan... Jacky
Binnen de Netwerken Palliatieve Zorg Twente houden ontzettend veel mensen zich bezig met palliatieve zorg. Wie zijn dat precies en hoe kijken zij naar het thema Leven tot het laatst? Vandaag - in het kader van de Week van de Palliatieve Zorg 2025 - 5 vragen aan Jacky de Wolff, apotheker en bestuurslid bij de Twentse Apothekers Organisatie - UA en lid van ons netwerk.
1. Leven tot het laatst is dit jaar het thema van de Week van de Palliatieve Zorg. Hoe geeft de Twentse Apothekers Organisatie - UA daar vorm aan?
“Je staat er misschien niet snel bij stil, maar tijdens de palliatieve fase kan ook de individuele apotheker in de wijk voor ondersteuning zorgen. Bijvoorbeeld door een vast aanspreekpunt in de apotheek te zijn, of door het bezorgen van medicatie en hulpmiddelen. Daar kunnen families en mantelzorgers enorm mee geholpen zijn. De apotheker kan in overleg met de arts ook adviseren om met bepaalde medicatie te stoppen, bijvoorbeeld als het slikken van onnodige medicatie een last dreigt te worden. Apothekers zijn betrokken bij adequate pijnstilling en denken altijd mee. Als het niet meer oraal kan bijvoorbeeld, dan kunnen ze pijnstillende en eventueel sederende medicatie voor subcutane toediening leveren. En bij slikproblemen kunnen apothekers advies geven over de toediening. Niet alle tabletten mogen bijvoorbeeld verpulverd worden en vaak zijn er alternatieven.”
2. Dit voorjaar rolden jullie samen met de Netwerken Palliatieve Zorg Twente de Palliatieve Kit uit in Twente. Waar is die kit precies voor?
“De Palliatieve Kit is een gesealde box waarin de eerste benodigde hulpmiddelen zitten voor het behandelen van de meest voorkomende symptomen in de stervensfase. De box kan door de huisarts met één recept worden besteld bij alle apotheken in Twente die bij ons zijn aangesloten. Via een extra recept kan er ook medicatie worden meegeleverd. Wij vinden dat een belangrijke stap om palliatieve cliënten ook in de terminale fase goed te kunnen begeleiden. Als de box bij een patiënt thuis staat, kan dat een hoop heen-en-weer-gebel voorkomen als er een acute verslechtering en een toename van symptoomlast optreden. De inzet van de box komt de zorgverlening aan de patiënt echt ten goede.”
3. Wat zou je zeggen tegen iemand die nog nooit van palliatieve zorg heeft gehoord?
“Ik zou zeggen dat je door goede palliatieve zorg op een waardige manier kan overlijden, met oog op kwaliteit van leven. En dat dat al begint bij de diagnose, als je hoort dat je niet meer beter wordt. Het is naar mijn idee belangrijk is om na te denken over de vraag hoe je als patiënt en naasten je laatste levensfase wilt ondergaan, zodat de zorgverleners daar rekening mee kunnen houden. Praat erover met je naasten en jouw arts. Op de websites Stichting Palliatieve Zorg Nederland en Netwerken Palliatieve Zorg Twente kunnen mensen, maar ook zorgverleners, veel informatie vinden over dit onderwerp.”
4. Er is momenteel veel te doen over ‘de transformatie van zorg’, wat in het kort inhoudt dat zorgorganisaties, gemeenten en inwoners steeds meer gaan samenwerken om zorg anders en slimmer te organiseren, onder andere op het gebied van digitale samenwerking en gegevensuitwisseling. Hoe gaat deze transformatie jullie helpen in de samenwerking binnen het netwerk?
“Hopelijk kunnen we als apothekers, door betere en completere informatie te ontvangen, de patiënt nog beter advies geven. Als we bijvoorbeeld completere lab-waarden ontvangen of horen wanneer iemand palliatief is, kunnen we gerichter meedenken over de medicatie. Vaak worden apothekers pas op de hoogte gebracht bij de terminale fase, dus pas aan het einde van de palliatieve fase. Maar we kunnen zoveel meer betekenen. Door deze mooie ontwikkelingen kunnen we ook onze meerwaarde als zorgverlener laten zien. We zijn meer dan alleen een logistieke schakel.”
5. Stel, je hoort zelf dat je ongeneeslijk ziek bent. Wat zou je dan nog willen doen of meemaken in de wetenschap dat je tijd beperkt is?
“Dat vind ik een moeilijke vraag. Ik denk zoveel mogelijk tijd doorbrengen met mijn gezin, familie en vrienden. Herinneringen maken en proberen te voorkomen dat ik onnodige pijn zou lijden. En ik zou ervoor willen zorgen dat mijn gezin het goed heeft na mijn overlijden.”