Tijdige en optimale palliatieve zorg bij mensen die dak- of thuisloos zijn.
Doelstellingen tweede fase (ontwikkeling en implementatie van een consultatiefunctie)
1) Het ontwikkelen en implementeren van een consultatiefunctie palliatieve zorg voor zorgverleners rondom (ex)dak- en thuislozen.
2) Het evalueren van deze activiteiten met aandacht voor zowel het proces van duurzame implementatie als hun meerwaarde bij het verbeteren van palliatieve zorg voor mensen die dak- en thuisloos zijn.
Waarom dit onderzoek?
Palliatieve zorg voor ongeneeslijk zieke dak- en thuislozen is vaak ontoereikend. Regelmatig wordt deze zorg pas laat ingezet of ontbreekt palliatieve zorg die specifiek op dak- en thuislozen is gericht. Hulpverleners (zoals Leger des Heils, HVO Querido en maatschappelijke opvang) weten vaak weinig af van zorg rond het levenseinde, maar vaak verblijven dak- en thuislozen in de laatste levensfase wel in deze (tijdelijke) woon- of verpleegvoorzieningen Zorgverleners in de palliatieve zorg weten dikwijls weinig af van de diverse problemen die deze doelgroep heeft, zoals verslaving, zorg mijdend gedrag of verstandelijke beperkingen. Er is dus over en weer kennis en ervaring nodig om goede palliatieve zorg aan deze doelgroep te bieden. De resultaten van onderzoek in fase 1 gaven aanleiding om een consultatiefunctie verder te ontwikkelen en te implementeren. In dit project wordt daarom een consultatie-functie ontwikkeld, zodat hulpverleners in de palliatieve zorg en hulpverleners in de opvang voor dak- en thuislozen elkaar kunnen ondersteunen en aanvullen door structureel samen te werken in consultatieduo’s, door gezamenlijk deel te nemen aan multidisciplinair overleg, en door nascholing te organiseren. Basis voor deze functie is de in praktijk ontwikkelde samenwerking tussen Hospice Kuria, HVO Querido en het Leger des Heils in Amsterdam.
Resultaten
Dit project is afgerond in 2022. Lees hier meer over de consultatiefunctie.
Producten uit fase 2: Consultatiefunctie, draaiboek en evaluatie
Producten uit fase 1: kennisverzameling en exploratie
- De handreiking zorgmijding onder dag- en thuislozen (lessen uit de werkwijze van straatpastors en geestelijk verzorgers)
- Publicatie in BMC Palliative Care: Palliative care for homeless people: a systematic review of the concerns, care needs and preferences, and the barriers and facilitators for providing palliative care
- Een Engelstalige poster met beknopte samenvatting van deze systematic review (EAPC 2018)
- Publicatie in Journal of Pain and Symptom Management: The views of homeless people and health care professionals on palliative care and the desirability of setting up a consultation service: a focus group study
- Een Engelstalige poster met beknopte samenvatting van deze focusgroepstudie (EAPC 2018)
- Publicatie in BMC Public Health: Care avoidance among homeless people and access to care: an interview study among spiritual caregivers, street pastors, homeless outreach workers and formerly homeless people
- Publicatie in Palliative medicine: End-of-life care for homeless people in shelter-based nursing care settings: A retrospective record study
Samenwerkingspartners
Amsterdam - Hospice Kuria
J. Gootjes - directeur hospice Kuria en bestuurslid EPZ VUmc
M. Wieles – verpleegkundig specialist palliatieve zorg Hospice Kuria
Amsterdam - Leger des Heils
P. Bakker - Clustermanager goodwill centra A'dam Leger des Heils
Amsterdam - HVO Querido
A. Schaay - directeur zorg HVO Querido
Rotterdam - Centrum voor Dienstverlening Havenzicht
A. van der Gevel – straatverpleegkundige
M. Slockers - huisarts / straatarts
Rotterdam - Lelie Zorggroep
R. Boogaard – verpleegkundig consulent palliatieve zorg
K. Goedhart – specialist ouderengeneeskunde
Rotterdam - Zorgbelang Zuid-Holland
F. van de Schee - ervaringsmedewerker
Nederlandse Straatdokters Groep
I. van Laere, straatdokter
Utrecht - NIVEL
A. de Veer – senior onderzoeker
Nijmegen - Radboudumc
M. Groot - universitair docent / onderzoeker
Rotterdam - Erasmus MC
J.A.C. Rietjens - senior onderzoeker
Amsterdam - Amsterdam UMC
B.D. Onwuteaka-Philipsen - hoogleraar levenseindeonderzoek en voorzitter EPZ VUmc
H. Klop – onderzoeker
Financiƫle ondersteuning
Dit project wordt mogelijk gemaakt door ZonMw en maakt deel uit van het programma Palliantie. Meer dan zorg.