De Palliabox is een box die middelen bevat om snel te kunnen handelen als bij patiënten in de terminale fase een plotse verslechtering of een acuut probleem optreedt. In dat geval moet direct geschakeld kunnen worden met huisarts en apotheek om de benodigde zorg te kunnen leveren. Sinds 1 februari loopt in Leidsche Rijn een pilot voor invoering van de box.
Het gaat om een door de apotheek afgesloten box waarin benodigdheden zitten om bij (acute) symptomen direct te kunnen behandelen. De box wordt bij palliatieve patiënten in huis gezet op het moment dat de patiënt in de terminale fase komt. Doordat de juiste spullen al bij de cliënt thuis aanwezig zijn en toestemming hiervoor is verleend, kan een verpleegkundige meteen de middelen gebruiken zodra die nodig zijn, ook 's nachts of in het weekeinde. Na overlijden van de patiënt neemt de huisarts de box weer mee en levert die in bij de apotheek.
Pilot gestart in Leidsche Rijn
In onze regio is na zorgvuldige voorbereiding op 1 februari jl. een pilot gestart met de Palliabox in de huisartsenpraktijken van de Julius Gezondheidscentra in de wijken Parkwijk en Terwijde in Leidsche Rijn. Betrokken apotheek is Apotheek Vleuten. De pilot zal drie maanden lopen en wordt begeleid door onderzoek vanuit de Academische Werkplaats Palliatieve Zorg van het Expertisecentrum Palliatieve Zorg in het UMC Utrecht. Na deze periode wordt inzet van de box uitgebreid naar andere regio's in Midden-Nederland.
Vertraging door bureaucratie
Mensen die in de laatste fase van hun leven zijn, krijgen vaak thuis palliatieve zorg. Maar zij – en hun naasten – lopen geregeld tegen praktische problemen aan. Zo zijn medische hulpmiddelen en pijnstillers vaak niet snel genoeg beschikbaar.
Het kan soms een volle dag kosten om iets voor elkaar te krijgen. Wijkverpleegkundige Jennifer Bergkamp: "Pure bureaucratie is het soms: vinkje hier, vergoeding checken daar, formulier zus en goedkeuring zo." Eén keer ging het zelfs zo ver dat een patiënt op haar sterfbed zelf met een leverancier moest bellen en talloze vragen moest beantwoorden. "Dat zijn geen fijne vragen, maar al helemaal niet wanneer je op sterven ligt en echt wel wat anders aan je hoofd hebt."
Ook Laurens van Ede, huisarts in Werkendam, zag het regelmatig misgaan bij patiënten in zijn regio. "In de terminale fase kunnen mensen soms heel snel achteruitgaan en als je dan niet meteen de juiste hulp kunt bieden, ontstaat er vaak paniek, ook bij naasten. Ik zag gebeuren dat mensen dan soms met de ambulance naar het ziekenhuis moesten voor zorg die ze eigenlijk prima thuis van een huisarts of wijkverpleegkundige konden krijgen." Daarom bedacht hij de Palliabox: een doos met daarin belangrijke medicijnen (zoals morfine) en hulpmiddelen (zoals een katheter) om mensen in hun stervensfase thuis snel de juiste zorg te kunnen geven.
Zorgverzekeraars vergoeden de box
Sinds november 2023 wordt de box vergoed door alle zorgverzekeraars: een mooi succes voor Jennifer Bergkamp en longarts Sander de Hosson, die zich hiervoor hebben ingespannen.
