Mijn handen liggen op het stuur, de adrenaline voel ik nog even nagieren door mijn lijf. In een razend tempo gaat het ineens heel slecht met haar, een dame van midden zestig. Ze wist dat het zou komen maar toch kwam het ineens heel plots. Met de huisarts en haar kinderen doen we er alles aan om haar zo comfortabel mogelijk te krijgen in de laatste momenten van haar leven.
Het blijkt haar laatste adem te zijn
De spanning en onrust hangen in de kamer wanneer we haar zien snakken naar adem. De huisarts heeft genoeg aan mijn blik en ik aan die van hem. We weten beiden wat te doen. Zorgen voor comfort maar ook voor rust. Rust voor haar, voor de familie en ook rust in huis. De medicatie doet snel haar werk en de benauwdheid neemt af.
“Het is goed”, zegt ze terwijl de kleur uit haar gezicht wegtrekt. Zoekend pakt ze de hand van haar dochter en aan de andere kant die van haar zoon. Een paar minuten verstrijken. Dan ontsnapt een diepe teug adem uit haar mondhoek en geruisloos zakt ze weg. Het blijkt haar laatste adem te zijn. De rust in de kamer blijft gelukkig hangen en vermengt zich met verdriet maar ook berusting. “Het is goed zo”, zegt haar dochter. De woorden die haar moeder zelf ook gebruikte. “Dank voor jullie hulp”, voegt ze er aan toe. Ik wens hen sterkte en loop naar mijn auto.
Samen koffie drinken en bespreken hoe het ging
Ik neem even de tijd om op adem te komen want dit alles laat mij niet onberoerd. Als ik bijgekomen ben vervolg ik mijn route naar de patiënten die op mij wachten. Na mijn laatste patiënt van die dag rij ik naar huis. De situatie van vanmorgen speelt zich nog een keer af in mijn hoofd maar mijn gedachten worden gestoord als mijn telefoon op de carkit gaat. Het is de huisarts. “Hee Eva, ik dacht ik bel je nog even na die casus van vanmorgen. Hij was heftig hè! Hoe is het nu met je?” Ik vertel hem dat ik het ook heftig vond. “Heb je tijd om even langs te komen op de praktijk, dan praten we nog even na?” Ik stem in. Samen drinken we een bak koffie en bespreken we hoe het vandaag gegaan is. Hoe wij ons er over voelen en we evalueren ons eigen handelen. Beiden helemaal open en eerlijk. En zichtbaar tevreden. “Zo, dat lucht op,” zegt de huisarts. “Helemaal mee eens,” antwoord ik. Het staat dan wel in heel wat richtlijnen, maar we doen het te weinig: zorgen voor de zorgende. Zeker in dit soort casussen kan de impact groot zijn. Dus laten we praten, zorgen en letten op elkaar, want ook dat is meer dan nodig!
Auteur: Eva Koenraadt
Eva Koenraadt is verpleegkundige in de wijkzorg. Ze publiceert verhalen op haar facebooksite, vaak over de vastlopende situatie in de (terminale) thuiszorg, waar tekorten zijn in personeel en problemen met de beschikbaarheid doordat deze zorg niet altijd volledig vergoed wordt.
