Dag van de Levensvragen
Dag van de Levensvragen
Op 25 juni is het de Dag van de Levensvragen. Een dag die in het leven is geroepen om aandacht te vragen voor het gesprek over levensvragen en geestelijke verzorging. Maar wat zijn levensvragen eigenlijk? Wat houdt geestelijke verzorging in en wat kan het je brengen als je hebt gehoord dat je niet meer beter wordt? We vroegen het twee geestelijk verzorgers uit Twente: Sabine Pikkemaat en Janneke Bekhof, allebei werkzaam voor Willem. Hart voor Levensvragen.
Wat betekent de Dag van de Levensvragen voor jullie?
Sabine: Voor mij is deze dag een kans om samen met anderen stil te staan bij de zaken die echt belangrijk zijn, maar die door de waan van alle dag soms wat naar de achtergrond verdwijnen, bijvoorbeeld wanneer je even op de automatische piloot leeft.
Janneke: Hoewel er veel ‘dagen van…’ zijn, denk ik dat het goed is om één keer in het jaar stil te staan bij levensvragen. Veel mensen stellen dit soort vragen wel, maar juist op de Dag van de Levensvragen is er een moment om ook te kijken naar de antwoorden. De vraag stellen is niet zo spannend, een antwoord zoeken en daar wat mee te doen is leuker.
Wat is een levensvraag eigenlijk?
Sabine: Een levensvraag gaat over de kern van het leven. Wat maakt het leven de moeite waard? Wat zijn mijn drijfveren, waar kom ik mijn bed voor uit en waar word ik blij of gelukkig van? Levensvragen gaan over de zin van het leven; wat maakt het leven waardevol of de moeite waard? Wat vind ik betekenisvol en belangrijk? Ook – of vooral – wanneer het in het leven niet gaat zoals je zelf zou willen. Bij tegenslag of ziekte is de vraag: hoe blijft mijn leven waardevol?
Janneke: Voor mij is een levensvraag een vraag waarbij de zoektocht en een mogelijk antwoord nooit helemaal vastliggen. Er zit een tijdelijkheid in verborgen. Voor nu is dat het antwoord waar ik mee verder kan, maar wellicht zijn over een paar jaar of in een andere levensfase de zoektocht en het antwoord anders. Een voorbeeld van een levensvraag is voor mij de vraag: ‘Welke waarde in mijn leven vind ik nu het belangrijkst?’ Of: ‘Wat of wie heb ik nodig om zoveel mogelijk mijzelf te zijn?’ ‘Waarvoor klopt mijn hart?’ ‘Waar word ik enthousiast van en waarom?’ ‘Wat is mijn motivatie om toch nog door te gaan?’
Welke rol kunnen zorgverleners en naasten hierbij spelen?
Sabine: Wanneer mensen worden geconfronteerd met verlies, verdriet, ziekte of rouw kan iemand met een luisterend oor enorm helpend zijn. Niet luisteren om daarna iets van jezelf te kunnen vertellen, niet luisteren om een oordeel te vormen maar luisteren om het luisteren, het echt willen begrijpen wat iemand vertelt en hoe iets wordt beleefd door de ander.
Janneke: Juist in de zorg zie je mensen die van alles verliezen. Hun zelfstandigheid of hun vertrouwen in hun lichaam bijvoorbeeld. Vertrouwen in zichzelf. Daar komen altijd levensvragen bij kijken. Zorgverleners en naasten kunnen de ander ondersteunen door niet direct een antwoord te geven, maar door samen de zoektocht aan te gaan. Dat kan door minder te antwoorden en meer te vragen. De weg naar een antwoord is meestal net zo helpend als het antwoord.
Welke mogelijkheden zijn er in Twente om ondersteuning te krijgen bij levensvragen?
Sabine: Geestelijk verzorgers zijn opgeleid om te begeleiden bij levensvragen. Zij zijn werkzaam binnen verschillende zorginstellingen in Twente zoals ziekenhuizen en verpleeghuizen. Ook kunnen mensen terecht bij ‘Willem. Hart voor Levensvragen’, voor begeleiding in de thuissituatie. Geestelijk verzorgers bieden mentale ondersteuning bij zingevingsvraagstukken en vragen in het spirituele domein.
Janneke: En misschien een belangrijke toevoeging – geestelijk verzorgers bieden algemene ondersteuning bij levensvragen. Ze zijn er dus niet alleen maar voor gelovige mensen. De term ‘geestelijk verzorger’ roept bij sommigen een associatie met de kerk op, maar dat is niet terecht. Er zijn bijvoorbeeld ook humanistische geestelijk verzorgers, zoals Sabine.
Welke levensvraag zou iedereen zichzelf eens moeten stellen?
Sabine: Hoe kan ik het beste trouw zijn aan mezelf? Weet ik wel wie ik ten diepste ben? Los van mijzelf in de rol van partner, ouder van mijn kinderen of werknemer. Als ik later terugkijk op mijn leven heb ik dan genoeg tijd en aandacht besteed aan datgene wat voor mij belangrijk is? Ben ik hierin trouw aan mijzelf?
Janneke: Waar gaat mijn hart echt voor kloppen en geef ik dat wel voldoende aandacht? Wie ben ik zonder mijn maskers en mijn rollen? Vragen die er echt toe doen, net als de weg naar het antwoord.
VOOR MEER INFO: Willem Levensvragen