“Palliatieve zorg is echt teamwork” – Interview met Henriette van Waaij

Als huisarts in de wijk Drielanden in Harderwijk is Henriette van Waaij al jarenlang nauw betrokken bij de zorg in de laatste levensfase. Naast haar werk in de huisartsenpraktijk is zij opleider van huisartsen, kaderarts palliatieve zorg en sinds kort ook SCEN-arts. In dit interview vertelt ze over haar werk, haar drijfveren en de samenwerking binnen de palliatieve zorg in de regio. Henriette zal ook een deel van de scholing van 29 januari op zich nemen.

Kun je jezelf voorstellen?

Ik ben sinds 1996 huisarts in de wijk Drielanden in Harderwijk. Samen met een paar collega’s hebben we daar drie huisartsenpraktijken, met een fijn team van assistentes, verpleegkundigen en huisartsen. Daarnaast ben ik al vele jaren opleider van huisartsen, verbonden aan de huisartsenopleiding van Utrecht.
Sinds twee jaar mag ik mij kaderarts palliatieve zorg noemen, na het afronden van de tweejarige kaderopleiding. En tot slot ben ik sinds dit jaar ook werkzaam als SCEN-arts.

Interview gaat verder onder de foto.

Hoe ben je in de palliatieve zorg terechtgekomen?

Als huisarts begeleid je regelmatig patiënten in de laatste fase van hun leven. Die zorg gaat vaak verder dan alleen het medische aspect: je voert intensieve, persoonlijke gesprekken met patiënten en hun naasten, en probeert de zorg zo goed mogelijk af te stemmen op hun wensen. In zo’n periode sta je als vaste huisarts dicht bij de patiënt en diens omgeving.

Wat vind je mooi aan dit werk, en wat is soms lastig?

Wanneer zo’n traject goed verloopt voor de patiënt en de naasten, geeft dat mij veel voldoening. Hoewel deze trajecten veel tijd en energie kosten, is dat het meer dan waard. Ze geven een waardevolle verdieping aan mijn werk.
Soms sta je echter voor moeilijke vragen waarbij je je als huisarts niet altijd voldoende bekwaam voelt. Bijvoorbeeld als een patiënt niet meer naar het ziekenhuis kan of wil, en jij als huisarts zelf beslissingen moet nemen of palliatieve behandelingen moet inzetten. In zulke situaties kun je je eenzaam of overvraagd voelen.

Wat zijn je persoonlijke drijfveren in de palliatieve zorg?

Ik vind het belangrijk dat er goede, bereikbare palliatieve zorg beschikbaar blijft voor mensen die thuis of in een hospice willen overlijden. Daarvoor is het essentieel dat er voldoende en goed geschoolde thuiszorg beschikbaar blijft, die snel kan schakelen bij toename van de zorgvraag.
Ook is het belangrijk dat hospices voldoende expertise behouden om betrouwbare zorg te kunnen blijven bieden, en dat de samenwerking tussen de eerste en tweede lijn goed verloopt. Daar wil ik mij graag voor inzetten.

Kun je iets vertellen over je werk als kaderarts en SCEN-arts?

Als kaderarts palliatieve zorg neem ik bij toerbeurt deel aan het multidisciplinair overleg van het palliatieve team van het St. Jansdal Ziekenhuis. Daarnaast zit ik in verschillende overlegorganen in de regio. In Harderwijk heb ik een PaTz-groep opgericht, waarin huisartsen en verpleegkundigen van de thuiszorg gezamenlijk casuïstiek bespreken.
Sinds dit jaar ben ik ook SCEN-arts. In die rol beoordeel ik als onafhankelijke arts of een actuele euthanasiewens van een patiënt voldoet aan de wettelijke zorgvuldigheidseisen. Hoewel ik deze functie nog maar kort vervul, heb ik al een aantal mooie, persoonlijke gesprekken gevoerd. Ik zie deze rol als een waardevolle aanvulling op mijn werk als huisarts.

Met wie werk je veel samen?

In de palliatieve zorg is samenwerking met verpleegkundigen – zowel in de thuiszorg als in het hospice – cruciaal. Als je merkt dat je samen echt voor dezelfde goede zorg staat, voelt dat heel goed. Ik vind het fijn dat we in onze regio zoveel betrokken verpleegkundigen hebben.
Ook de samenwerking met het St. Jansdal en het regionale palliatieve consultteam ervaar ik als toegankelijk en prettig. Daarnaast zijn mijn collega’s in de praktijk en op de huisartsenpost belangrijk; zowel de assistentes, de verpleegkundige als de huisartsen zijn samen een belangrijke steun.
Palliatieve zorg is echt teamwork, en als dat goed loopt, geeft dat veel energie.

Waar ben je trots op?

Ik ben trots op onze zorgregio. We hebben een overzichtelijke regio waarin zorgverleners goed bereikbaar zijn en de lijnen kort. Vaak heb je ook letterlijk een gezicht bij degene met wie je overlegt. Als zorgverleners voelen we ons samen verantwoordelijk voor goede zorg voor de mensen in onze regio.

Wat zou je collega’s binnen het netwerk willen meegeven?

Allereerst: waardeer wat we hebben en doen. En realiseer je dat het actieve inzet van ons allemaal vraagt om dit te behouden.
Om de betrokkenheid binnen de palliatieve zorg vast te houden – ook in tijden van meer werkdruk, complexiteit en personeelstekorten – is het belangrijk dat we elkaar blijven kennen en de lijnen kort houden. Dat maakt samenwerking makkelijker, houdt de zorg goed en vergroot ons werkplezier.