Familieavond over palliatieve zorg en de laatste levensfase

Ervaringen van Corinne Stoteler, verpleegkundige bij Careaz

Corinne Stoteler is verpleegkundige bij Hof van Flierbeek in Lichtenvoorde. Zij kreeg onlangs een uitnodiging van een team van een woongroep om tijdens een familieavond iets te vertellen over palliatieve zorg, over kwaliteit van leven en wensen ten aanzien van het sterven. Ze ging de uitdaging aan. 

Bewustwording op gang brengen
“Voor mij is het doel dat partners en kinderen meer informatie krijgen over hoe deze levensfase eruit kan zien, dat naasten nadenken over wat er juist nu nog belangrijk is en daarover met elkaar in gesprek gaan. Deze bewoners kunnen het zelf meestal niet meer aangeven. En toen het nog wel kon, is er niet altijd over gesproken. Daarom was het ook fijn dat er meerdere familieleden per bewoner kwamen. Dan kunnen ze het gesprek ook na deze avond voortzetten. En ook weer in hun eigen netwerk en in andere situaties iets op gang brengen.”

Corinne: “Het team gaf vooraf aan het soms moeilijk te vinden om in gesprek te gaan. Het begint wat mij betreft al als bewoners hier komen wonen. Wie is deze bewoner, en wat vindt hij of zij fijn of belangrijk? En ook dat we mensen meenemen in het proces van achteruitgang. Daarvoor hebben mensen informatie nodig, zodat ze zelf ook kunnen zien wat er gebeurt. Informatie geven is belangrijk, en vervolgens ook oog hebben voor de naasten; wat doet het met hen?”

Corinne vond het een eyeopener om te zien hoe de aanwezigen met elkaar in gesprek gingen en persoonlijke ervaringen vertelden. Er kwamen veel vragen op het medisch vlak, bijvoorbeeld over wel- of niet reanimeren. En hoe moeilijk men het vindt om dat voor een ander te beslissen. “Bewoners, familie en medewerkers praten allemaal het makkelijkst over medische zaken, die zijn zichtbaar. Daarom heb ik benadrukt dat het belangrijk is om aandacht te hebben voor psychische en sociale aspecten, juist in de palliatieve en terminale fase.”

Voorbeeldpresentatie
Corinne heeft de voorbeeldpresentatie van het project “Passende zorg in de laatste levensjaren” gebruikt. En wel de versie voor kleinschalig wonen, omdat mensen dan al echt in een ander stadium zitten en de vragen en onderwerpen daarop aangepast zijn. Ze heeft informatie toegevoegd over de manier waarop Careaz de zorg verleent. Careaz gebruikt het Cliënt-verhaal, bedoeld om iemand te leren kennen. Vervolgens kan dit worden aangevuld met een zorgplan voor de palliatieve en terminale zorg. Het blijkt ook belangrijk om het verschil tussen palliatieve zorg en palliatieve sedatie duidelijk uit te leggen.

Tips voor andere organisaties
Corinne is daar heel duidelijk over: “Ga in gesprek met elkaar en luister naar wat bewoners en naasten belangrijk vinden. Neem medewerkers hierin mee. Durf als professional vragen te stellen, ook al is het confronterend en maakt het soms emoties los. Dat mag hè!”