Steeds meer patiënten in de palliatieve fase willen thuis zorg ontvangen. Daar komt aardig wat bij kijken. Het afstemmen van de zorg tussen de 0e, 1e en 2e lijn, het organiseren van passende zorg thuis, maar ook het bieden van continuïteit van zorg en de coördinatie zijn een uitdaging. Vanuit het Radboudumc was er al langere tijd behoefte aan een nog betere samenwerking in de regio op dit gebied. Tegelijkertijd was ZZG Zorggroep, die onder andere wijkverpleging biedt, bezig met het aanbrengen van meer structuur in de palliatieve zorg thuis. Bijvoorbeeld door het opleiden van gespecialiseerd verpleegkundigen palliatieve zorg. ‘Het ontwikkelen van een protocol palliatieve zorgplanning, met daarin een aantal vaste stappen, om die structuur te ondersteunen kwam dus als geroepen’, vertelt Jeroen Hasselaar, senior onderzoeker bij het Expertisecentrum Pijn en Palliatieve Geneeskunde van het Radboudumc. Het protocol werd als pilot ingezet bij ZZG.
Doel van het onderzoek;
In dit project is onderzocht of een protocol voor palliatieve zorg eraan bijdraagt dat (meer) patiënten sterven op de plaats van voorkeur, met een betere symptoomcontrole en minder ongeplande ziekenhuisopnames in de laatste levensmaanden. Het zorgprotocol kan hierbij helpen door het verbeteren van de planning, de continuïteit en coördinatie van palliatieve zorg aan huis, en door de consultatiemogelijkheden beter beschikbaar te stellen in de thuissituatie.
Onderzoek;
We evalueerden het gebruik van het protocol met behulp van een effectevaluatie, een Budget Impact Analyse (BIA) en een procesevaluatie. De effectevaluatie en BIA voerden we uit op basis van data van overleden patiënten in 2017, 2018, 2019 en 2020 (tot 1 juni 2020). De procesevaluatie bestond uit vragenlijsten-, interview- en dossieronderzoek.
Resultaten;
Patiënten die volgens protocol behandeld zijn, hebben een 2 keer grotere kans om thuis te sterven dan patiënten waarbij het protocol niet gevolgd is. Ook hebben deze patiënten 1/3 minder ziekenhuisopnames gehad in de laatste 3 maanden voor overlijden. Bovendien blijkt dat invoering van het protocol een stijgende kostentrend weet om te buigen in een dalende kostentrend, met name door afname van kosten van medisch-specialistische zorg en dure geneesmiddelen. De procesanalyse laat zien dat het protocol fijn door eindgebruikers te gebruiken is, en leidde tot aanbevelingen voor verdere implementatie.